Een vergelijking van het nigro-striataal dopaminerg functioneren tussen gezonde volwassenen van West-Afrikaanse en Europese afkomst

In vergelijking met personen van Europese afkomst hebben personen van
Afrikaanse afkomst een hoger risico op het ontwikkelen van schizofrenie, maar
een lager risico op het ontwikkelen van de ziekte van Parkinson. Schizofrenie
wordt gekenmerkt door een toename van striatale dopamine, terwijl de ziekte van
Parkinson gepaard gaat met nigrostriatale dopaminerge degeneratie. Door de
neurobiologische mechanismen van schizofrenie en de ziekte van Parkinson te
onderzoeken, kunnen raciale verschillen in deze risico's beter verklaard
worden. Een toename van striatale dopamine bij Afrikaanse personen ten opzichte
van Europese personen zou het risico op schizofrenie kunnen verhogen, maar
beschermend kunnen werken tegen het ontwikkelen van de ziekte van Parkinson.
Deze afwijkingen in de dopaminehuishouding kunnen het gevolg zijn van
genetische verschillen, maar ook samenhangen met verschillen in blootstelling
aan sociale stress (bijv. stress van het hebben van een lage status in de
maatschappij).

1. Onderzoeken of personen met een West-Afrikaanse afkomst een toename hebben
in nigrostriatale dopamine (onderzocht in de gehele steekproef met NM-MRI en
bij oudere proefpersonen tevens met DAT SPECT) ten opzichte van personen met
een Nederlandse afkomst. (Primair doel)
2. Onderzoeken of de nigrostriatale dopaminehuishouding negatief geassocieerd
is met sociale status, ongeacht afkomst. (Secundair doel)

Observationeel onderzoek (cross-sectioneel).

Belasting:
Proefpersonen worden in enige mate belast als zij deelnemen aan deze studie,
maar het risico is minimaal. Proefpersonen komen twee- (jongere proefpersonen)
of driemaal (oudere proefpersonen) naar het Amsterdam UMC: voor psychologisch
onderzoek, een MRI-scan en (alleen bij ouderen) een SPECT scan (afhankelijk van
de beschikbaarheid van de proefpersoon en de scanners, kunnen voor oudere
deelnemers de MRI- en SPECT scans soms op dezelfde dag gemaakt worden, waardoor
zij slechts tweemaal langs hoeven te komen).

Voor de SPECT scan dienen wij aan oudere proefpersonen een kleine hoeveelheid
van de radiotracer [123I]-FP-CIT toe. De toegediende dosis van 111 MBq
[123I]-FP-CIT gaat gepaard met een stralenbelasting van ongeveer 2.7 mSv, welke
vergelijkbaar is met de aanwezige achtergrondstraling in Nederland (jaarlijks
2.9 mSv). Daarnaast wordt er een kleine hoeveelheid bloed bij elke proefpersoon
afgenomen. De methoden in deze studie zijn onderdeel van routinezorg en zijn in
het Amsterdam UMC en in de rest van de wereld veelvuldig gebruikt in
wetenschappelijk onderzoek.

Voordelen:
Er zijn geen directe voordelen voor proefpersonen zelf. Echter, de studie
draagt bij aan een beter begrip van de etiologie van schizofrenie en de ziekte
van Parkinson. De eerste stap naar preventie is het beter begrijpen van de
biologische mechanismen. Tot dusverre is er weinig neurowetenschappelijk
onderzoek gedaan naar personen met een Afrikaanse afkomst. Voor de preventie
van schizofrenie bij personen met een Afrikaanse afkomst is het belangrijk om
te weten of er afwijkingen zijn in het dopaminerg functioneren. Als dit het
geval is, dan is het essentieel om te weten of dit komt door een genetische
kwetsbaarheid of door een lage sociale status. De bevindingen kunnen tevens
bijdragen aan meer kennis over de preventie van de ziekte van Parkinson en
direct gebruikt worden bij de verbetering van de daaraan gerelateerde
diagnostiek.