De effectiviteit van virtual reality-geassisteerde hypnose voor het verminderen van jeuk: een proof-of-concept studie

Chronische jeuk is een invaliderende aandoening met momenteel beperkte
behandelingsopties. Chronische jeuk kan ernstige slaapstoornissen veroorzaken
en kan zelfs leiden tot depressie en zelfmoordgedachten. Virtual reality (VR)
is een relatief nieuwe benadering die onderdompeling in een andere omgeving
biedt en waarvan is aangetoond dat het een tijdelijk jeukverminderend effect
heeft. Hypnose, een staat van ontspanning, is met succes toegepast met meer
langdurige behandelingseffecten in het specifieke geval van jeuk als gevolg van
ernstige atopische dermatitis. Hypnose is echter meestal afhankelijk van de
hypnotische ontvankelijkheid van een persoon, of het gemak om in een
hypnotische toestand te komen. Een combinatie van VR en hypnose (VRH) kan
mogelijk zorgen voor langer aanhoudende effecten van hypnose doordat VR de
verbeelding vergemakkelijkt en daarmee de hypnose interventie toegankelijker
maakt. Hoewel VRH een veelbelovende interventie is, is het niet eerder
onderzocht in de context van jeuk.

Deze studie heeft tot doel de effectiviteit van VRH te beoordelen (in
vergelijking met een wachtlijstcontrolegroep) voor het verminderen van jeuk en
de psychologische belasting ervan bij personen met chronische jeuk.

Gerandomiseerde, gecontroleerde studie waarin het effect van een VRH
behandeling wordt onderzocht van baseline tot en met einde van de behandeling
en bij follow-up (circa 6 weken na beëindiging van de behandeling) en wordt
vergeleken met een wachtlijstcontrolegroep.

De VRH-groep krijgt 6 virtual reality-hypnosetherapiesessies in de loop van ongeveer 7-18 weken, samen met instructies om dagelijks naar een begeleide zelfhypnose-opname te luisteren. De wachtlijstcontrolegroep wordt in die tijd gevraagd om dezelfde vragenlijsten te beantwoorden ten aanzien van hun jeuk en welbevinden.

Deelname aan dit onderzoek vereist enige tijdsinvestering (±13h over circa 7-18
weken en 1 follow-up sessie van ±1 uur na circa 6 weken). Verder kan VR zorgen
voor wagenziekte in individuen die hier gevoelig voor zijn, bekende hevige
wagenziektegevoeligheid geldt daarom ook als exclusiecriterium. Tevens kunnen
zowel VR als hypnose angst oproepen bij een zeer geringe groep mensen. Hiertoe
is er bij dit onderzoek te allen tijde iemand aanwezig die kan helpen,
eventueel bij het beëindigen van de interventie. Tot slot wordt er cowhage
(fluweelboon) op de huid van de participanten aangebracht, wat slechts een
kortdurende jeuk oproept, wereldwijd sinds de jaren 50 vaak is toegediend in
onderzoek, o.a. bij mensen met chronische jeuk waarbij, bij ons weten, geen
(onverwachte) bijwerkingen zijn gerapporteerd (zie ook sectie E9). Gezien de
minimale risico*s en de jeukverminderende potentie van VRH die wordt verwacht
op basis van de literatuur, biedt dit onderzoek hoop voor mensen met chronische
jeuk die onvoldoende uitkomen met hun huidige therapieën.