Lange termijn effecten van azathioprine, 6-mercaptopurine en 6-thioguanine op de lever bij patienten met chronisch inflammatoir darmlijden

Hepatotoxiciteit, waarvan de pathogenese niet geheel bekend is, is een bekende
bijwerking van thiopurines. Nodulaire regeneratieve hyperplasie (NRH) is bij
gebruik van zowel azathioprine (AZA) als bij 6-thioguanine (6-TG) beschreven.
Echter bij hoge dosis 6-TG, dat als rescue drug gebruikt kan worden bij
intolerantie of bij afwezigheid van een respons op conventionele thiopurines,
is NRH relatief veel beschreven nadat daar in wetenschappelijke studies naar
werd gezocht. Bij een lagere dosering van 6-TG blijkt de prevalentie van NRH
mee te vallen, echter lange-termijns resultaten ontbreken. Het voorkomen van
NRH blijkt lang niet altijd samen te gaan met verhoogde levertesten. De
prevalentie van NRH bij gebruik van AZA en 6-mercaptopurine (6-MP) is nooit
goed beschreven, laat staan de prevalentie ervan na langdurig
thiopurinegebruik. We denken dat NRH vaker voorkomt bij AZA en 6-MP dan tot
noch toe beschreven is. Tevens willen we een vergelijking maken tussen
langdurig AZA en 6-MP als conventionele thiopurines aan de ene kant tegenover
langdurig adequaat gedoseerde 6-TG aan de andere kant.

1. Bepalen of en in welke mate langdurig AZA of 6-MP gebruik in vergelijking
tot langduring 6-TG gebruik geassocieerd is met histologische leverafwijkingen

2. Identificeren van risicoindicatoren waaronder levertestafwijkingen,
thiopurinemetabolieten en leverstijfheid voor histologische leverafwijkingen in
beide groepen.

Observationele cross-sectionele single-center case-control study. IBD patienten
van 18 tot 70 jaar die meer dan 5 jaar achtereenvolgens AZA of 6-MP gebruiken
worden geincludeerd en vertegenwoordigen de 'cases'. IBD patienten van 18 tot
70 jaar die meer dan 5 jaar 6-TG gebruiken worden geincludeerd en
vertegenwoordigen de 'controls'. De patienten uit beide groepen worden gevraagd
een dag naar het ziekenhuis te komen om een fibroscan, een echografie van de
lever en milt, een leverbiopsie, een venapunctie en lichamelijk onderzoek
ondergaan. Ook zullen ze een vragenformulier moeten invullen.

1. een dagopname ziekenhuis
2. fibroscan (als mogelijk)
3 een echografisch onderzoek van de lever en milt met aansluitend een
leverbiopt met een geschat risico van ongeveer 1% op een ernstige nabloeding
4. een venapunctie met als risico het ontstaan van een hematoom
5. lichamelijkonderzoek en het invullen van een vragenformulier
6. poliklinisch bezoek uitslag leverbiopt.