Farmacokinetiek van morfine en oxycodon bij kwetsbare ouderen die hartchirurgie ondergaan

Opiaten zoals morfine en oxycodon worden routinematig gebruikt voor matig tot
ernstige pijn na cardiochirurgie. De behandeling van pijn bij oudere patiënten
die een hartoperatie ondergaan kan echter gecompliceerd zijn door een aantal
factoren zoals verhoogd risico op veranderde fysiologie bij ouderen,
interacties tussen ziekte en medicatie en polyfarmacie, resulterend in een
variabele respons in pijnstilling. Leeftijd is een significante predictor van
opioid-gerelateerde bijwerkingen, met voor patiënten die ouder dan 60 jaar zijn
een 2 tot 8 keer verhoogd risico op respiratoire depressie. Kwetsbaarheid zorgt
voor een verdere toename van deze heterogeniteit in analgetische respons, maar
effecten op farmacokinetiek en farmacodynamiek van opiaten zijn nauwelijks
onderzocht. Huidige richtlijnen adviseren een 'start low and go slow' dosering
van opiaten voor oudere patiënten, met name bij kwetsbare ouderen, vanwege
angst voor respiratoire depressie. In de praktijk echter wordt deze
doseringsstrategie vaak geïnterpreteerd als ' start low and stay low', waardoor
deze populatie mogelijk at risk is voor inadequate analgesie, delirium en
chronische pijn. Ondanks een toenemend aantal studies die de invloed en
consequenties van kwetsbaarheid op uitkomsten onderzoeken, zijn kwetsbare
oudere patiënten tot op heden nauwelijks onderzocht in klinische trials die
optimale pijnbehandeling strategieën onderzoeken. Evidence based behandeling
van postoperatieve pijn is bij kwetsbare ouderen dan ook erg gelimiteerd.

Primair:
- Het bepalen van de farmacokinetiek en farmacodynamiek van morfine, oxycodon
en metabolieten bij kwetsbare ouderen die cardiochirurgie ondergaan.
Secundair:
- Het bepalen van de invloed van co-variaten zoals kwetsbaarheid, serum
creatinine, Glomerular Filtration Rate (GFR) op de farmacokinetiek en
farmacokdynamiek van morfine, oxycodon en metabolieten

Single center observationele cohort studie

Pre-operatieve screening op kwetsbaarheid maakt deel uit van de routinematige
zorg voor oudere hartchirurgiepatiënten in het St. Antonius ziekenhuis en is
geen extra belasting voor studiepatiënten. Patiënten ontvangen een
gestandaardiseerde anesthesie waarin routinematig 10 mg intraveneuze morfine
wordt toegediend aan het einde van de operatie. Bloedmonsters worden afgenomen
van een intraveneuze katheter en een arteriële lijn, die routinematig worden
ingebracht voor toediening van geneesmiddelen / vloeistof en invasieve continue
monitoring van arteriële bloeddruk tijdens hartchirurgie. In deze studie zullen
postoperatieve bloedmonsters worden genomen tijdens postoperatief verblijf op
de intensive care (fase 1) en daarna op de algemene afdeling (fase 2) om de
farmacokinetiek en farmacodynamiek van morfine, oxycodon en zijn metabolieten
te bepalen.

Fase 1: Na hartchirurgie worden patiënten opgenomen in de Intensive Care Unit
(ICU) waar ze routinematig continue intraveneuze infusie van morfine ontvangen.
Tijdens opname op de IC worden bloedmonsters genomen uit een arteriële lijn,
die na ontslag naar de algemene afdeling wordt verwijderd. In totaal zullen 10
monsters met 5 ml extra bloed worden genomen om de farmacokinetiek van morfine
en metabolieten te bepalen.
Fase 2: Na ontslag uit de IC naar de algemene afdeling ontvangen patiënten 2
maal daags 5 mg oxycodon volgens een gestandaardiseerd postoperatief
pijnprotocol. Vervolgens worden tot 12 uur na de laatste toediening via een
intraveneuze katheter bloedmonsters van oxycodon afgenomen. Er worden in fase 2
in totaal 6 monsters van 5 ml genomen, dit maakt het totaal 16 monsters van 5
ml in fase 1 en 2 tezamen. Er zijn geen extra puncties nodig om deze monsters
te verzamelen. In totaal wordt 80 ml extra bloed afgenomen bij patiënten, wat
leidt tot een minimale extra belasting voor patiënten.
Bovendien zullen bijwerkingen van opioïden zoals misselijkheid, braken en jeuk
worden genoteerd. Vitale tekenen (bijv. (SpO2, PR, RR) worden continu
gemonitord nadat patiënten van de IC naar de algemene afdeling zijn ontslagen.
Tevens wordt een delirium score gedaan. Dit leidt tot een minimale extra
belasting. Er zijn geen verdere risico's aan deze studie gerelateerd.