Inspanningsintolerantie bij de ziekte van Fabry

De ziekte van Fabry is een zeldzame, erfelijke stofwisselingsziekte veroorzaakt
door een genetische verandering (mutatie), die leidt tot stapeling van
*vetachtige* stoffen (onder andere Gb3) in hersenen, nieren en hart. Recent
onderzoek in het AMC heeft laten zien dat een deel van de Fabry patiënten als
gevolg van de ziekte op latere leeftijd hartfalen ontwikkelt. Problemen van het
hart kunnen het inspanningsvermogen verminderen, mogelijk al in een veel
vroeger stadium van de hartziekte bij Fabry dan nu bekend. Mogelijk spelen
veranderde functie van de andere spieren van het lichaam en/of de longen ook
een rol. Wanneer duidelijk is wat de oorzaak van de klachten is, kan een meer
gerichte behandeling worden ingezet of worden ontwikkeld.

In dit onderzoek zullen wij inspanningstesten uitvoeren bij patiënten met de
ziekte van Fabry en gezonde vrijwilligers, om vervolgens de testuitslagen
tussen de twee groepen te kunnen vergelijken.

Kortademigheid, moeheid en spierpijn tijdens of vlak na inspanning zijn
veelvoorkomende klachten van patiënten met de ziekte van Fabry. Deze klachten
worden samengevat in het woord inspanningsintolerantie. Waarom Fabry patiënten
deze klachten hebben is niet helemaal duidelijk. Het doel van dit onderzoek is
om inzicht te krijgen in de oorzaken en de ernst van inspanningsintolerantie
bij Fabry patiënten en inzicht te krijgen hoe het inspanningsvermogen verbeterd
kan worden. Met dit onderzoek kunnen patiënten met de ziekte van Fabry
gerichtere behandeladviezen krijgen, met als doel de klachten zouden te
verminderen.

Monocenter cross- sectionele observationele studie met case- control groepen.

- Aantal visites: twee telefonische visites, 1 fysieke visite (in geval van
spierbiopt totaal 2 fysieke visites). Totaal zal dit 5 uur bedragen.
Extra visite: voor percutane naald spierbiopt (optioneel), deze extra visite
zal ongeveer 1 uur van duur zijn.

Activiteiten tijdens de studie zullen zijn (duur--> 5 uur):
- algemeen lichamelijk onderzoek van hart en longen.
- bloed afnames (2 bloedafnames, totaal: 13.5 ml bloed (3 ml extra, indien
patiëntpercutane spierbiopt ondergaat)
- Vragenlijsten over dagelijkse fysieke inspanning en klachten van
inspanningsintolerantie (geschatte duur voor invullen 20 minuten en zal patiënt
thuis invullen).
- Maximale en intermitterende cardiopulmonale inspanningstesten
- Rust spirometrie, krachttest van bovenbeen en 3D echo van bovenbeen

Optioneel tijdens fysieke studievisite nummer 2 (duur--> 1 uur):
- Naald spierbiopt van de musculus vastus lateralis (3 maal, grootte van een
spierbiopt is ongeveer vergelijkbaar met een rijstkorrel)

Risico's:
Het ondergaan van naaldspierbiopten van de musculus vastus lateralis zal
optioneel zijn en alleen worden verkregen als dit als veilig wordt ingeschat en
met toestemming van de patiënt.
Inschatting of het verrichten van een spierbiopt veilig is zal gebeuren door
bepaling van bloedingstijden, om stollingsstoornissen uit te sluiten. Patiënten
die plaatjesaggregatieremmende therapie gebruiken, zullen deze medicijnen in
overleg met de voorschrijver voor 7 dagen voor de biopsie en 3 dagen erna
staken, alleen indien dit veilig wordt geacht).

Belangrijk om te vermelden is dat de cardiopulmonale inspanningstesten niet
voldoende zijn om vast te stellen of de inspanningsintolerantie wordt
veroorzaakt door een probleem van het hart of een probleem in de skeletspier
(of een combinatie van beide). Hiervoor zijn spierbiopten nodig, om de vorm en
functie van de spier te kunnen beoordelen. Mocht uit dit onderzoek blijken dat
er een significant probleem is in de energiehuishouding van de skeletspier ten
gevolge van de ziekte van Fabry, dan vraagt dat om een andere therapeutische
aanpak dan een geisoleerd hartprobleem