De effectiviteit van EMDR vs. EMDR 2.0 vs. de Flash techniek in de behandeling van patiënten met PTSS: Een Randomized Controlled Trial

Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR) is een evidence based
behandeling voor patiënten die last hebben van een posttraumatische
stressstoornis (PTSS). Om te onderzoeken of EMDR effectiever en efficiënter kan
worden toegepast, is er een aangepaste versie van EMDR ontwikkeld, genaamd EMDR
2.0. Een recente experimentele studie bij gezonde proefpersonen suggereert dat
EMDR 2.0 niet effectiever is dan EMDR in het verminderen van de emotionaliteit
en levendigheid van nare herinneringen. EMDR 2.0 lijkt echter wel efficiënter
te zijn dan EMDR met betrekking tot het aantal sets werkgeheugenbelasting per
sessie. Een ander type behandeling die ter voorbereiding van EMDR kan worden
toegepast of als behandeling op zichzelf is de Flash techniek. Een recente
experimentele studie bij gezonde proefpersonen laat zien dat een digitale
versie van Flash even effectief is als EMDR in het verminderen van de
emotionele lading en levendigheid van nare herinneringen. Hoewel EMDR 2.0 en
Flash positieve resultaten laten zien bij gezonde proefpersonen, zijn beide
behandelingen nog niet onderzocht in een klinische populatie met de diagnose
PTSS. In de huidige studie wordt daarom onderzocht welke van deze drie
behandelingen, EMDR, EMDR 2.0 of de Flash techniek, het meest effectief en
efficiënt is in het verminderen van PTSS-symptomen bij patiënten met de
diagnose PTSS.

De hoofddoelen van deze studie zijn om te onderzoeken of de drie behandelingen,
EMDR, EMDR 2.0 en de Flash techniek, effectief zijn in het verminderen van
PTSS-symptomen en welke van deze behandelingen het meest effectief is in het
verminderen van PTSS-symptomen. Een ander hoofddoel is om te onderzoeken welke
van de drie behandelingen het meest efficiënt is. Een secundair doel van deze
studie is om te onderzoeken welke behandeling het meest effectief is in het
verminderen van comorbide depressieve, dissociatieve en algemene psychiatrische
symptomen en experiëntiele vermijding. Een derde doel is om te onderzoeken of
EMDR, EMDR 2.0 en de Flash techniek verschillend worden ervaren met betrekking
tot hoe acceptabel patiënten de behandeling vinden. Een vierde doel is om te
onderzoeken wat moderatoren van behandeleffectiviteit zijn.

Het design van de huidige studie is een Open Randomized Controlled Trial (RCT)
met één between-subjects factor (Behandelconditie: EMDR vs. EMDR 2.0 vs. de
Flash techniek) en één within-subjects factor (Tijd).

Er zijn drie behandelcondities: EMDR, EMDR 2.0 en de Flash techniek. Patiënten worden random toegewezen aan één van de behandelcondities. De behandelingen bestaan uit 6 wekelijkse sessies van 60 minuten. Na de behandeling volgt een periode van 12 weken waarin tweewekelijks meetinstrumenten (PCL-5, BDI, BSI en AAQ-II) worden afgenomen. Daarnaast wordt er na 4 weken (FU1) en 12 weken (FU2) de CAPS-5, ITQ en DES afgenomen. Na de eerste en laatste behandelsessie wordt een behandel acceptatie vragenlijst afgenomen.

Het is mogelijk dat een patiënt het ophalen van een emotioneel beladen
herinnering aan een trauma moeilijk vindt, of er door overspoeld raakt; dit
refereert immers aan de traumatische gebeurtenissen. Dit is iets wat in elke
traumabehandeling kan gebeuren. De therapeuten die in deze studie participeren
zijn gewend met deze situaties om te gaan. Men moet zich realiseren dat
patiënten met PTSS gewend zijn dat ook in het dagelijks leven de emotioneel
beladen herinneringen door allerlei triggers kunnen worden geactiveerd.
Doorgaans herstellen patiënten met PTSS snel. Er zijn weinig contra-indicaties
bekend van traumagerichte behandeling middels EMDR, EMDR 2.0 of Flash therapie.
De toegevoegde belasting die het onderzoek met zich meebrengt, komt neer op het
afnemen van de wekelijkse metingen. Deze belasting bestaat uit metingen van 30
minuten, voor 18 weken, wat neerkomt op ongeveer 360 minuten of 6 uur. Wij
achten daarom de belasting van de patiënten met de therapie zeker
gerechtvaardigd. De patiënten die deelnemen aan deze studie krijgen door het
onderzoek enkele maanden sneller behandeling dan patiënten die via de reguliere
wachtlijst in behandeling komen. Bovendien krijgen patiënten in alle condities
na afloop van het onderzoek traumagerichte therapie aangeboden indien zij nog
restklachten ervaren.