Het optimaliseren van exposure therapie voor posttraumatische stress-stoornis - een single case experimental design

Posttraumatische stress stoornis (PTSS) is een ontwrichtende aandoening met een
grote psychologische, sociale en economische impact. Exposure therapie is een
bewezen effectieve behandeling voor PTSS. Toch knapt slechts 50 procent van de
patiënten goed genoeg op. Extinctieleren wordt verondersteld het belangrijkste
werkingsmechanisme van exposure te zijn. Extinctie is gebaseerd op het leren
van inhibitoire associaties. Eerder onderzoek in dieren, gezonde proefpersonen
en mensen met angstklachten hebben strategieën vastgesteld om *inhibitoir
leren* te versterken. Dit onderzoek is samengevat in de 'Inhibitory Learning
Theory' (ILT). Deze strategieën betreffen A) focus op verwachtingsfalsificatie;
B) focus op spanningstolerantie; C) vergroten van variabiliteit. Nog niet
eerder is een combinatie van deze strategiën onderzocht in de context van
exposure voor PTSS. Daarnaast is er nog veel onduidelijkheid over de
werkingsmechanismen van ILT-gebaseerde expsoure en de vergelijkbaarheid met de
huidige vorm van exopsure therapie die doorgaans meer gericht is op het
reduceren van spanning (habituatie gebaseerde exposure).

Het huidige project onderzoekt of ILT-gebaseerde exposure (strategieën en
technieken gebaseerd op de inzichten uit de ILT) leidt tot klachtenvermindering
en een aanvaardbare behandeling is (voor zowel patiënten als therapeuten).
Daarnaast zullen we onderzoeken of ILT-gebaseerde exposure leidt tot
vermindering in de voorgestelde verandermechanismen (verwachtingsfalsificatie
en verhoogde distress tolerance) en of deze specifiek zijn aan ILT-gebaseerde
exposure.

De geplande studie omvat een gerandomiseerde *single-case experimentel
ABC-phase designs (SCED's). 16 deelnemers worden willekeurig toegewezen aan:
1) 12 sessies inhibitoir leertheorie (ILT) exposure therapie of 2) 12 sessies
habituatie gerichte (HAB) exposure therapie

Het onderzoek bestaat uit verschillende fases.

Fase A: Multiple baseline
Deelnemers voeren dagelijkse dagboek metingen uit tijdens een baseline periode.
De lengte van de baseline wordt gerandomiseerd tussen 12 en 18 dagen.

Fase B: Interventie
Bestaande uit 4 weken exposure therapie (per week 3 sessies van 90 minuten).
Deelnemers zullen tijdens deze fase een dagelijkse dagboek metingen uitvoeren.
Ook twee weken na hun laatste behandelingssessie voltooien deelnemers
dagelijkse metingen.

Fase C: follow-up na 3 maanden
Gedurende twee weken voeren de deelnemers dagelijkse dagboek metingen uit. Na
deze periode van twee weken hebben de deelnemers een laatste feedbacksessie met
hun therapeut.

Metingen:
Assessments (bestaande uit vragenlijsten en klinische interviews) zullen worden
uitgevoerd bij baseline (T0); post-behandeling (T1); 3 maanden follow-up (T2).

Onafhankelijk van tot welke groep participanten zijn ingedeeld zullen participanten 12 sessies exposure therapie ontvangen. De controle groep krijgt op habituatie gebaseerde exposure, d.w.z. exposure gericht op het reduceren van spanning (bestaande behandelprotocollen voor PTSS). De experimentele groep krijgt op ILT gebaseerde exposure. ILT verbeteringsstrategieën zullen bestaan uit: 1) het maximaliseren van het falsificeren van verwachtingen, 2) het verhogen van angst- en stimulus variabiliteit en 3) het verhogen van context variabiliteit.

Patienten krijgen een behandeling voor hun PTSS klachten met exposure-therapie.
Exposure is een evidence-based richtlijn behandeling voor PTSS. Er zijn geen
risico's verbonden aan deze behandeling: behandeling is niet niet gevaarlijker
dan niets doen. Beide varianten van exposure die in dit onderzoek worden
onderzocht worden verwacht te leiden tot klachtenverbetering, aangezien ze
beiden de effectieve ingrediënten van exposure bevatten (confrontatie met
trauma-reminders).

Patiëtnen zeggen toe aanwezig te zijn bij drie geplande onderzoeksmetingen en
het invullen van dagelijkse dagboek metingen. Patienten zullen tijd kwijt zijn
met het dagboek en het doen van de onderzoeksmetingen (ong 12 uur in totaal).