Kairos-studie: Slaap interventies bij nachtwerkers

Nachtwerk verandert de timing van dagelijkse activiteiten en verstoord het dag-
en nachtritme van diverse fysiologische processen in het menselijk lichaam.
Nachtwerk is geassocieerd met toegenomen gezondheidsrisico*s, bijvoorbeeld op
slaapstoornissen, diabetes, hart- en vaatziekten, en infectieziekten. Nachtwerk
komt veel voor en is in veel beroepen moeilijk te minimaliseren. Op dit moment
zijn er echter weinig bewezen effectieve maatregelen om gezondheidsgevolgen te
voorkomen. Het is daarom van groot belang om meer bewijs rondom preventieve
maatregelen tegen negatieve gezondheidsgevolgen van nachtwerk te verzamelen.

Deze studie onderzoekt twee typen slaapinterventies bij nachtwerkers: het
toepassen van een split-slaap strategie en het toepassen van powernaps. We
onderzoeken de effecten van deze twee interventies op slaap, alertheid en
diverse maten voor metabole gezondheid (antropometrie, fysiologisch markers en
bloed markers). De controle groep bestaat uit nachtwerkers die alleen
voorlichting krijgen over slaap middels algemene slaap hygiëne adviezen.

Een gerandomiseerde interventie studie (niet-geblindeerd), bestaand uit een
inloop-periode met baseline metingen, het volgen van de slaapadviezen gedurende
11 maanden inclusief 4 meetmomenten (drie tussentijds, en een na 12 maanden).
12 maanden na afloop van de interventieperioden vragen we de deelnemers
mogelijk nogmaals me te doe naan een follow-up meting.

Alle deelnemers, inclusief de deelnemers in de controle groep ontvangen algemene slaap hygiëne adviezen. Deelnemers in de split-slaap groep ontvangen advies over hoe ze deze strategie kunnen toepassen. Bij een split-slaap wordt de hoofdslaap overdag vooraf en tussen 2 nachtdiensten verdeeld over 2 slaapblokken. Deelnemers in de powernap groep ontvangen advies over hoe een powernap kan worden uitgevoerd tijdens een nachtdienst. Deelnemers wordt gevraagd iedere nachtdienst 1 powernap van max 20 min te doen. Mogelijkheden tot het doen van een powernap worden gefaciliteerd door de werkgever.

Totale belasting van het onderzoek voor alle deelnemers bestaat uit: 2-3* keer
bloedafname (10 mL per keer) en het 2-3* keer meten van gewicht, lengte,
bloeddruk en middelomtrek. Daarnaast dragen de deelnemers 5-6* keer gedurende 7
dagen een beweegmeter, vullen zij dezelfde dagen een dagboekje in over hun
slaap- en werktijden en vullen zij een vragenlijst in over slaap, welzijn,
gezondheid en het toepassen van de slaapadviezen. Tot slot vragen we deelnemers
om gedurende 10-12* nachtdiensten twee keer een korte alertheidtest van 5
minuten uit te voeren op een mobiele telefoon. Venapunctie voor bloedafname kan
ervaren worden als pijnlijk. We verwachten geen ongemak van het dragen van een
actigrafie-horloge of het invullen van de vragenlijsten. Deze activiteiten zijn
van minimale last voor de deelnemers en met een laag risico. Gebaseerd op
eerdere bevindingen verwachten wij dat de twee slaapinterventies (*split-slaap
strategie* en *powernaps*) een gunstig effect zouden kunnen hebben op de slaap
en gezondheid van deelnemers.
*Afhankelijk van eventuele follow-up 1 jaar na afronding laatste meetmoment.