Behandeling van grote problemen voortkomend uit de kleine hersenen: Een dubbelblinde, sham-gecontroleerde exploratieve studie naar het effect van anodale transcraniële gelijkstroomstimulatie van de kleine hersenen bij CCAS

Cerebellaire aandoeningen komen relatief veel voor, met in ieder geval een paar
duizend patiënten in Nederland. Deze stoornissen veroorzaken niet alleen
verstoorde coördinatie (ataxie), maar leiden ook tot cognitieve en affectieve
problemen die in de spreekkamer vaak niet worden opgemerkt. De prevalentie van
dit cerebellair cognitieve affectief syndroom (CCAS) is waarschijnlijk ongeveer
80% bij patiënten met zowel statische als progressieve cerebellaire
aandoeningen. CCAS heeft een enorme impact en draagt **aanzienlijk bij aan de
ervaren impact in het dagelijks leven en verminderde kwaliteit van leven. CCAS
komt voort uit verstoorde verbindingen tussen het cerebellum en voornamelijk
frontale corticale gebieden die betrokken zijn bij de regulering van cognitie
en emotie. Eerdere studies hebben aangetoond dat deze functionele verbindingen
kunnen worden verbeterd door niet-invasieve hersenstimulatie (NIBS). Met deze
exploratieve trial testen we het effect van cerebellaire transcraniële
gelijkstroomstimulatie (tDCS) op CCAS bij 40 patiënten met cerebellaire ataxie.
Er is een toenemende belangstelling voor de toepassing van NIBS in de
neurologie en psychiatrie, wat onder meer blijkt uit de goedkeuring van NIBS
als behandeling van refractaire depressie in Nederland. Een positieve uitkomst
van dit onderzoek zou betekenen dat er een relatief gemakkelijke, snelle,
gestandaardiseerde en goedkope behandeling voor CCAS bij patiënten met
cerebellaire ataxie beschikbaar zou zijn. Bovendien zal het nader onderzoek
naar deze interventie bij andere hersenaandoeningen stimuleren.

Het primaire doel is:
Onderzoeken of een behandeling van twee weken met cerebellaire anodale
transcraniële gelijkstroomstimulatie (tDCS) de ernst van CCAS zou kunnen
verbeteren bij patiënten met cerebellaire aandoeningen in vergelijking met
sham-stimulatie.

Secundaire doelstellingen zijn:
• Onderzoeken of een behandeling van twee weken met cerebellaire anodale tDCS
de motorische symptomen bij deze patiënten zou kunnen verbeteren in
vergelijking met sham-stimulatie.
• Onderzoeken of een behandeling van twee weken met cerebellaire anodale tDCS
bij deze patiënten de stemming en kwaliteit van leven beïnvloedt.
• De dynamiek van een mogelijk tDCS-effect op CCAS in de loop van een jaar
onderzoeken.
• Onderzoeken of bepaalde patiëntkenmerken mogelijke tDCS-effecten op CCAS
moduleren.

Exploratieve, gerandomiseerde (1:1), sham-gecontroleerde, dubbelblinde,
single-center trial

Patiënten zullen worden gerandomiseerd naar echte of sham cerebellaire tDCS; een steeds vaker gebruikt, kort, goedkoop en niet-invasief instrument dat de prikkelbaarheid van de kleine hersenen moduleert met behulp van een aantal elektroden.

De belasting voor patiënten bestaat voornamelijk uit de tijd die aan het
project is besteed, d.w.z. 5 dagen / week tDCS gedurende 2 opeenvolgende weken
en de vervolgbezoeken op 10, 42, 90, 180 en 365 dagen. Tijdens de
studiebezoeken worden patiënten onderworpen aan neuropsychologische tests,
neurologisch onderzoek en wordt gevraagd om de bovengenoemde vragenlijsten in
te vullen voor kwaliteit van leven en stemming. De interventie (tDCS) is
niet-invasief en zonder significante bijwerkingen ("verwaarloosbaar risico").