Fecale microbiota transplantatie voor de ziekte van Parkinson: een pilot studie

De beschikbare literatuur suggereert een rol voor de darm microbiota in de
pathofysiologie van de ziekte van Parkinson (zvP). Het veranderen van de darm
microbiota door middel van fecale microbiota transplantatie (FMT) kan de
pathofysiologie van de ziekte en het ontwikkelen van Levodopa-geïnduceerde
motorische complicaties bij patiënten met de zvP beïnvloeden. In de
voorgestelde pilotstudie wordt FMT met feces van gezonde donoren voor het eerst
uitgevoerd in een studie bij patiënten met de zvP. Onze hypothese is dat FMT
haalbaar en veilig is in deze patiëntengroep. Daarnaast hypotiseren we dat FMT
zal leiden tot een afname van motorische complicaties en symptomen van de zvP
in de korte termijn, en een verandering van de darm microbiota-samenstelling
naar die van de donor.

Primaire doelen:
1. de uitvoerbaarheid van FMT bij patiënten met de zvP beoordelen.
2. de veiligheid van FMT bij patiënten met de zvP beoordelen.

Secundaire doelen:1. Bepalen of FMT op lange termijn (tot 12 maanden na FMT)
leidt tot veranderingen in motorische complicaties (fluctuaties of
dyskinesieën) en symptomen van de zvP.
2. Bepalen van veranderingen in de samenstelling van de darm microbiota en de
overeenkomst tussen donor en ontvanger, en hun verband met symptomen van de zvP
en motorische complicaties.
3. Beoordelen van de haalbaarheid van het studieprotocol.
4. Beoordelen welke FMT-gerelateerde bijwerkingen worden waargenomen bij
patiënten met zvP na FMT.

Prospectieve self-controlled donor-FMT pilotstudie in één centrum.

Fecale microbiota transplantatie, met vancomycine en darmspoeling als voorbehandeling en domperidon voorafgaand aan FMT.

De deelnemers krijgen voorafgaand aan FMT darmspoeling en antibiotica. Verder
mogen ze niet eten op de dag van FMT voorafgaand aan FMT.
De FMT-procedure vereist een gastroscopie om de fecessuspensie rechtstreeks in
het horizontale duodenum te spuiten of om een nasoduodenale sonde in te brengen
met een pediatrische gastroscoop voor het later inspuiten van de
fecessuspensie. Dit zijn beide minimaal invasieve procedures. De patiënt
bepaalt samen met de onderzoeker of maag-darm-leverarts wat de beste
toedienroute is . De nasoduodenale sonde blijft tot ongeveer 30 minuten na FMT
op zijn plaats. Op de dag van FMT verblijft de patiënt ongeveer 2-4 uur in het
ziekenhuis.
Tijdens deze studie moet de patiënt in totaal zes keer het LUMC bezoeken en de
patiënt krijgt twee telefonische afspraken.
Er wordt driemaal bloed afgenomen.
Lichamelijk onderzoek, vragenlijsten, dagboek en afname van ontlastingsmonsters
worden bij elk bezoek na screening herhaald (behalve bij het FMT-bezoek).

FMT is een relatief veilige procedure, maar patiënten kunnen milde,
zelf-beperkende gastro-intestinale bijwerkingen ervaren (AE's). Het percentage
van patiënten met FMT-gerelateerde bijwerkingen is 20-45%. Bij 0-5% van de
patiënten worden FMT-gerelateerde SAE's gerapporteerd. Het type and de kans op
specifieke procedure-gerelateerde problemen en (S)AE*s bij patiënten met de zvP
is onbekend. FMT wordt in deze pilotstudie uitgevoerd via de bovenste
gastro-intestinale route. Slikproblemen, vertraagde maaglediging of
verminderde gastro-intestinale motiliteit kunnen het risico op aspiratie
vergroten. We zullen echter patiënten excluderen die geen twee liter
laxeermiddelen kunnen slikken. Van belang is dat nasoduodenale sonde plaatsing
en nasoduodenale voeding normaal gesproken zonder problemen worden toegepast
bij patiënten met de zvP.

Er wordt gedacht dat de darm microbiota een rol heeft in de pathofysiologie en
van de zvP en de metabolisatie van Parkinson-medicatie. Op basis van
dierstudies wordt er gedacht dat FMT met feces van gezonde donoren de symptomen
van de zvP zou kunnen verbeteren, het effect van medicatie zoals levodopa, zou
kunnen verbeteren en hun bijwerkingen beperken, en de ziekteprogressie zou
kunnen vertragen. Er zijn tot dusver echter geen studies uitgevoerd met FMT bij
patiënten met de zvP om deze bevindingen te kunnen bevestigen. Deze studie zal
cruciale informatie opleveren over de veiligheid en uitvoerbaarheid van deze
behandeling bij patiënten met de zvP, wat in de nabije toekomst verder zouden
kunnen worden onderzocht in grotere onderzoeken om de werkzaamheid van FMT bij
patiënten met de zvP te bepalen. De deelnemende patiënten krijgen de kans om
deze nieuwe behandeling te ervaren en kunnen er mogelijk van profiteren.

Een voorlopige versie van dit onderzoeksprotocol werd besproken met twee
Parkinson-patiënten (patiëntonderzoekers), aangesteld door de Nederlandse
Parkinson-patiëntenvereniging (Parkinson vereniging), om de studielast, de
veiligheid en de patiëntgerichte waarde van het onderzoek te beoordelen.