Het effect van hoge bloeddruk op de hersenen onder de loep

Cerebrale microangiopathie, in het Engels cerebral small vessel disease (SVD),
omvat een verzameling van pathologieën die de kleinste bloedvaten in de
hersenen aantasten. SVD speelt een rol in ongeveer een vijfde van alle
herseninfarcten en hersenbloedingen en is de belangrijkste oorzaak van
vasculaire dementie. Op MRI wordt SVD gekenmerkt door verschillende type
laesies, zoals witte stofafwijkingen en kleine infarcten en bloedingen. Uit
recent onderzoek zijn er steeds meer aanwijzingen dat SVD zich ontwikkelt over
een periode van decennia voorafgaand aan het zichtbaar worden van de
kenmerkende MRI laesies. Een hoge bloeddruk speelt een belangrijke rol in het
ontstaan van SVD. Het is echter nog onduidelijk hoe een hoge bloeddruk precies
leidt tot vaatschade. Om meer inzicht te krijgen in hoe een hoge bloeddruk
leidt tot SVD is het belangrijk om het effect van een hoge bloeddruk en een
bloeddrukstijging of -daling te onderzoeken in individuen die nog geen of
nauwelijks hersenschade door SVD hebben, oftewel in volwassen tussen de 18-55
jaar.

Studie 1:
Om te onderzoeken of er cerebrale afwijkingen aanwezig zijn ten gevolge van een
hoge bloeddruk vóór er evidente hersenchade zichtbaar is, zullen wij een
uitgebreide hoog-resolutie MRI scan maken bij 100 hypertensieve
jong-volwassenen (18-40 jaar). Daarnaast zullen zij een uitgebreid cognitief en
motorisch onderzoek ondergaan. Wij zullen deze groep vergelijken met gezonde,
normotensieve en age-matched deelnemers aan de Healthy Brain Study om te kijken
of er afwijkingen aanwezig zijn ten gevolge van de hoge bloeddruk.

Studie 2:

In Nederland heeft ongeveer 10-20% van de volwassenen in de leeftijd van 30-49
jaar een hoge bloeddruk. Een deel van deze mensen wordt doorverwezen naar een
internist om de oorzaak van de hoge bloeddruk nader te onderzoeken. Als
onderdeel van de routinediagnostiek wordt tijdelijk de bloeddrukmedicatie
gestaakt. Als gevolg hiervan vindt er een stijging van de bloeddruk plaatst,
gevolgd door een daling wanneer weer met bloeddrukmedicatie herstart wordt.
Deze periode biedt de unieke gelegenheid om binnen personen de effecten te
bepalen van een bloeddrukstijging en vervolgens bloeddrukdaling op
verschillende MRI maten van SVD. In deze studie zullen 30 patiënten gedurende
dit diagnostische proces driemaal een hoog-resolutie MRI scan ondergaan; op
baseline voordat de bloeddrukmedicatie gestaakt wordt, wanneer de
bloeddrukmedicatie geheel of grotendeels gestaakt is (T=1), en wanneer
patiënten hun streefwaarde bloeddruk bereikt hebben (T=2). 1 jaar na het
laatste bezoek ondergaan de patiënten nogmaals een MRI (T=3). Naast MRI,
ondergaan alle patiënten tijdens ieder bezoek een cognitief en motorisch
onderzoek, en onderzoek aan de hand van gestandaardiseerde testen en
vragenlijsten.

Primaire doelen:
1. De effecten bepalen van een hoge bloeddruk op de (microstructuur) en de
functie van de hersenbloedvaten, gemeten met hoge-resolutie MRI in patiënten
met hypertensie in de leeftijd van 18-40 jaar
2. De effecten bepalen van bloeddrukstijging en -daling tijdens een periode van
tijdelijke staking van antihypertensiva op de (micro)structuur van de hersenen
en de functie van de hersenbloedvaten gemeten met hoge-resolutie MRI in
patiënten met hypertensie in de leeftijd van 18-55 jaar

Secundaire doelstellingen zijn:
- het bepalen van de effecten van tijdelijke staking van antihypertensiva op
cognitief en motorisch functioneren
- onderzoeken van de relatie tussen circulerende markers van inflammatie en
bloeddruk en MRI parameters
- het bepalen van de veranderingen in MRI parameters van hersenschade op 1 jaar
follow-up
- bepalen van de relatie tussen cardiovasculaire risicofactoren en brein MRI
parameters
- onderzoeken van de relatie tussen hypertensie op jonge leeftijd en klinische
events in de toekomst

HYPERINTENSE is een prospectief observationeel onderzoek.

Patiënten ondergaan een gestandaardiseerd MRI protocol, venapunctie voor het
verzamelen van bloed, en gestandaardiseerde testen en vragenlijsten om inzicht
te krijgen in hun cognitief en motorisch functioneren en hun leefstijl en
medische geschiedenis.
Mits aan alle veiligheidsvoorschriften wordt voldaan, kent MRI geen risico's.
Om de integriteit van de bloed-hersenbarrière te bestuderen ontvangen patiënten
tijdens een deel van de 3 T MRI opname een contrastmiddel gebaseerd op
gadolinium. Bijwerkingen van dit contrastmiddel treden sporadisch op en zijn
meestal van onschuldige aard. ln het geval van ongunstige bijwerkingen, zal er
professioneel worden gehandeld volgens veiligheidsprotocollen.