Sex in the spotlight: Een kwalitatief, fenomenologisch onderzoek naar de rol van seksualiteit in het leven van personen met een ernstige psychische aandoening.

Seksualiteit en intimiteit zijn fundamentele elementen van het algemene welzijn
en de kwaliteit van leven, ook voor personen met een EPA. Niettemin blijven de
wensen op gebied van intimiteit en seksualiteit veelal onvervuld (McCann et
al., 2019).
Wegens het regelmatig ontstaan van de stoornis tijdens de adolescentie, de
levensfase waarin de ontwikkeling van seksualiteit en romantische relaties
centraal staat, kan het ingewikkelder zijn om deze relaties aan te gaan.
Daarnaast speelt het risico op seksuele problemen mee, dit risico is bij
personen met bijvoorbeeld een psychotische kwetsbaarheid 86-96% en wordt in
30-60% van de gevallen verklaard door antipsychoticagebruik (Cloutier,
Francoeur, Samson, Ghostine, & Lecomte, 2020; De Jager et al., 2016).
Vanuit eigen observatie in de praktijk en door Voermans, Van, Peen en Hengeveld
(2012), wordt geconstateerd dat seksualiteit nauwelijks aan bod komt tijdens de
behandeling. Er lijkt weinig tot geen aandacht voor de seksuele ontwikkeling,
wensen en behoeften, mede te observeren door het ontbreken van seksualiteit als
onderdeel van het behandelplan, somatische screening en rapportages. Schaamte
onder hulpverleners lijkt een grote rol te spelen in het niet bespreken van
seksualiteit (Voermans et al., 2012).
Het is wenselijk dat sociale relaties, intimiteit en seksualiteit besproken
worden in de begeleiding van personen met een EPA. Betekenisvolle relaties
stimuleren namelijk het herstelproces van de cliënt en daarmee de kwaliteit van
leven (AKWA GGZ, 2018a).
Op dit moment is er weinig informatie bekend over de ervaring van seksualiteit
door cliënten met een EPA. Het is van belang dat er door middel van dit
onderzoek gestart wordt met een algemene verkenning van het onderwerp.

Het doel van dit onderzoek is het genereren van kennis over de ervaring van
seksualiteit van cliënten met een EPA. Mogelijk kan de opgedane kennis gebruikt
worden om bewustzijn te creëren onder hulpverleners. De uiteindelijke wens is
om de behandeling hoedanig aan te passen aan de ervaring van seksualiteit van
cliënten met een EPA, en de problemen die zij tegenkomen op gebied van
seksualiteit. Hiervoor is verder onderzoek nodig aan de hand van de uitkomsten
van dit onderzoek. Mogelijk leidt dit tot een vervolgvraag om de problemen en
behandelmogelijkheden binnen Arkin te onderzoeken.

Dit kwalitatieve onderzoek richt zich op de ervaring van seksualiteit door
personen met een EPA. Hierbij is gekozen voor fenomenologisch onderzoek,
waarbij diepte-interviews afgenomen zullen worden om inzicht te verkrijgen in
de ervaring van de onderzoekspopulatie. Het doel van dit fenomenologische
onderzoek is om de geleefde ervaring van personen met een EPA over seksualiteit
te begrijpen en inzicht te verkrijgen in onderliggende gedachten.

Het interview kan voor de client moeilijke gebeurtenissen of herinneringen
oproepen. Tevens kost het de client tijd (geschat wordt 90 minuten in totaal).