De rol van stresshormonen bij doelbewust vergeten

We kunnen onze herinneringen en gedachten controleren door te proberen ons
bepaalde ervaringen te herinneren en andere te vergeten, dit wordt ook wel
intentioneel geheugencontrole genoemd. Helaas blijkt dat intentioneel vergeten
faalt wanneer deze adaptieve functie van het grootste belang is: wanneer we
zeer negatieve, of zelfs traumatische, gebeurtenissen meemaken.
Stressgerelateerde psychopathologie, zoals de posttraumatische stressstoornis
(PTSS) is gekenmerkt door verminderd intentioneel vergeten. Om ons begrip van
verslechterd intentioneel vergeten te bevorderen, moeten we eerst begrijpen hoe
de gezonde hersenen intentioneel emotionele herinneringen controleren en,
vooral, wanneer en waarom het faalt onder stress.

Het doel van deze studie is om de gecombineerde en onafhankelijke rol van de
twee belangrijkste stresshormonen, noradrenaline (NA) en cortisol, in
intentioneel vergeten onder stress te onderzoeken met behulp van een
farmacologische manipulatie. Het doel is om twee geneesmiddelen toe te dienen
die de twee stresshormoonsystemen blokkeren, om zo inzicht te krijgen in het
mechanisme dat ten grondslag ligt aan stress-geïnduceerde stoornissen in
intentioneel vergeten. De studiemedicijnen zijn propranolol en metyrapone. We
zijn NIET geïnteresseerd in de (effectiviteit van) geneesmiddelen zelf, maar in
het intentioneel vergeten vermogen na een farmacologische manipulatie.
Voorspeld wordt dat, in vergelijking met propranolol en placebo, het blokkeren
van de glucocorticoïde (GC) respons met behulp van metyrapone intentioneel
vergeten na een acute stressinductie niet zal verslechteren.

Het onderzoek is een vier-armige dubbel-blinde tussen-deelnemers opzet.

Deelnemers krijgen ofwel propranololhydrochloride (40 mg orale toediening; een veilige provocatie die de > -adrenerge receptoren tijdelijk blokkeert) of metyrapone (metopirone©, 750 mg orale toediening tweemaal, een veilige provocatie die de cortisolsynthese tijdelijk blokkeert) en zullen daarna een inductie van acute stress ervaren. Deelnemers aan de twee placebocondities zullen een incidentie van stressinductie of een controle manipulatie ervaren.

Deelnemers bezoeken onze faciliteit op drie tijdstippen voor een screening en
een week later voor twee opeenvolgende dagen. De screening omvat de
geïnformeerde toestemming, de medische screeningsvragenlijst en de
bloeddrukmeting om te controleren op hypertensie, een contra-indicatie voor
propranolol.
Tijdens beide testdagen vullen de deelnemers vragenlijsten over gemoedstoestand
in, speekselmonsters (10 x), haarmonster (1 x), bloeddrukmeting (10 x),
cognitief functioneren, en EEG-metingen. Alle procedures zijn niet-invasief.
Het derde bezoek zal bestaan uit het nemen van de studiemedicatie (propranolol
40mg, metyrapone 2x 750mg of placebo) en blootstelling aan een
stressmanipulatie of een controlemanipulatie.
In geval van (medische) klachten wordt contact opgenomen met de medisch
begeleider. Het totale ongemak dat de vrijwilliger ondervindt is minimaal
wanneer alle voorzorgsmaatregelen in acht worden genomen. De belangrijkste
voorzorgsmaatregelen zijn: het bepalen van de afwezigheid van een mentale of
fysieke aandoening die kan interageren met propranolol of metyrapone. Daarnaast
is aangetoond dat de stressmanipulatie goed wordt verdragen (ECP- 77 -3- 01 -
2009 - 2). Kortom, het risico op deelname wordt verwaarloosbaar geacht omdat
beide geneesmiddelen goed worden verdragen. Indien er sprake is van
bijwerkingen, zijn deze mild en van korte duur (zie ook paragraaf 5.3 en 11 in
het onderzoeksprotocol).