Verminderen de effecten van methylfenidaat na langdurig gebruik? Een dubbelblind, placebo-gecontroleerde cross-over onderzoek naar de effecten van methylfenidaat op cognitief functioneren en gedrag in de klas en thuis bij kinderen vooraf aan de start van de behandeling met methylfenidaat en na 9 maanden behandeling in de klinische praktijk

Veel kinderen en adolescenten met ADHD gebruiken methylfenidaat voor langere
tijd, ondanks een gebrek aan data over de effectiviteit op de langere termijn.
Er is een debat gaande of er wellicht tolerantie voor methylfenidaat wordt
opgebouwd wanneer het middel langdurig wordt gebruikt. Er wordt daarom
gesuggereerd dat de acute effecten van methylfenidaat afnemen na langdurig
gebruik, maar er is onvoldoende bekend over de lange termijn effectiviteit.

Naast het karakteristieke patroon van aandachtstekort, hyperactiviteit en
impulisviteit, is ADHD ook geassocieerd met cognitief disfunctioneren, wat
verbeterd zou kunnen worden met methylfenidaat. Het is echter onbekend of het
gebruik van methylfenidaat op de lange termijn zorgt voor verbeteringen in de
onderliggende hersenfuncties die tot uiting komen in gedrag (in de klas) en
neurocognitieve maten (neuropsychologische taken en Elektro-encefalografie) en
hoe deze factoren met elkaar correleren.

Het hoofddoel van het onderzoek is het vergelijken van de acute effecten van
methylfenidaat op gedragsmatig- en cognitief functioneren bij 6 tot 12 jaar
oude methylfenidaat-naive kinderen en na 9 maanden behandeling zoals in de
klinische praktijk. We willen ook onderzoeken of er een relatie is tussen de
prestatie op de neuropsychologische taken, EEG-opnames en het gedrag in de
klas.

Het onderzoek zal bestaan uit twee series N=1 dubbelblinde,
placebo-gecontroleerde cross-over trials: een initieel assessment om de
effecten van methylfenidaat op gedragsmatig- en cognitief functioneren vooraf
aan de start van de behandeling met methylfenidaat in kaart te brengen. De
deelnemers zullen een neuropsychologische testbatterij maken en er zal een
EEG-opname worden gemaakt, een keer op methylfenidaat en een keer op placebo,
met een interval van een week. Ook zullen de deelnemers in de klas worden
geobserveerd, eenmaal op methylfenidaat en eenmaal op placebo, ook met een
interval van een week.

Vier dagen gebruik van methylfenidaat in gebruikelijke dosering en vier dagen gebruik van placebo

De belasting voor de deelnemende families zal bestaan uit een viertal bezoeken
aan de kliniek. Elke bezoek duurt ongeveer 180 minuten. Tijdens elk bezoek zal
de deelnemer één tablet study medicatie nemen. Tijdens het eerste bezoek zal
direct na de inname van de studiemedicatie een IQ screener worden afgenomen (±
20 min). Daarna zal een EEG-opname worden gedaan (± 1 uur: 30 minuten
voorbereiding en 30 minuten opname). De EEG-opname zal bestaan uit twee
rustperiodes (beide 5 minuten, één aan het begin van de opname en één aan het
eind) en opnames tijdens een Stop Signal Task (± 20 min). Na een pauze zal de
deelnemer een neuropsychologische testbatterij maken (in totaal ongeveer 50
minuten). Een ouder zal twee vragenlijsten (± 30 min) invullen terwijl ze
wachten tot de deelnemer alle delen van het bezoek heeft voltooid. De volgende
dag zullen twee onderzoekers de deelnemer observeren in de klas (± 30 min). Het
risico verbonden aan deelname aan de studie is verwaarloosbaar en de mogelijke
fysieke en psychologische ongemakken mild. Deelname zal directe voordelen
hebben voor de deelnemers. Zo wordt de effectiviteit van methylfenidaat op
meerdere aspecten vergeleken (gedrag in de klas, cognitief functioneren en
hersenactiviteit). Omdat ADHD voornamelijk veel voorkomt bij jongere kinderen
en vergelijken van de acute effecten bij methylfenidaat-naïve kinderen met de
effecten na 9 maanden behandeling het doel van de studie is, vereist deze
studie een populatie van kinderen en jongeren.