De dynamische effecten van hypertensie op de hersenen en hersenvaten

Hypertensie is een veel voorkomend probleem, en is de grootste doodsoorzaak ter
wereld. Verder is het ook nog eens het grootste risico factor voor het krijgen
van een herseninfarct en kunnen mensen op latere leeftijd geheugenklachten
krijgen, als gevolg van de verhoogde bloeddruk. De schade die hypertensie
aanricht, evolueert zich in de loop der jaren en wordt vaak pas opgemerkt als
het al te laat is e.g. een herseninfarct heeft al plaats gevonden. Ondanks deze
gevolgen is het slecht bekend hoe hypertensie zich ontwikkelt en wat de globale
consequenties zijn op de hersenen en de vaten, ook op dag basis.

Recent onderzoek in muizen, heeft laten zien dat slaap erg belangrijk is voor
het brein. Tijdens de nacht vindt er verwijding van de interstituele ruimtes
plaats, waardoor er een betere CSF perfusie plaats kan vinden. Dit is nodig om
de afvalstoffen diezich tijdens de dag ophopen, op te ruimen. Dit systeem
wordt ook wel het glymfatische systeem genoemd. Als dit systeem niet goed
werkt, zoals het geval is bij de ziekte van Alzheimer, kunnen eiwitten en
afvalstoffen zich ophopen in het brein en zo permanente schade veroorzaken.
Daarnaast lijkt dit systeem ook minder goed te werken bij patienten die een
herseninfarct hebben doorgemaakt. Aangezien hypertensie de grootste
risicofactor is voor het krijgen van een infarct, lijkt het aannemelijk dat dit
systeem in deze patienten ook al niet goed werkt, waardoor accumulatie plaatst
vindt, mogelijk uiteindelijk leidend tot een infarct.

Daardoor willen we zowel het effect van hypertensie onderzoeken op het brein en
de hersenvaten, als de dag-nacht schommelingen van het brein en CSF.

Mensen met hypertensie - een te hoge bloeddruk - hebben een verhoogd risico op
herseninfarcten en ook een verhoogde kans om later geheugenklachten te krijgen.
Omdat we niet precies weten wat voor effect hypertensie op de hersenen heeft,
willen we doormiddel van dit onderzoek uitzoeken welk effect hypertensie en
medicatie tegen hypertensie hebben op de hersenen met behulp van een techniek
genaamd MRI (magnetische beeldvormende techniek).

Doordat de patienten geen medicatie hebben op het moment van inclusie, als
onderdeel van hun standaard zorg, kunnen wij nauwkeurig kijken naar het effect
van hypertensie op de hersenen. Wij willen dit doen met behulp van twee
verschillende MRI scanners: een 3 tesla en een 7 tesla MRI scanner. Met de 3
tesla scanner kunnen wij kijken hoeveel hersenvolume de participant heeft, hoe
goed de bloedtoevoer naar de hersenen is, hoe de hersenen activiteit in rust is
en hoeveel hersenvloeistof er os. Dit noemen wij de functionele
hersenkarakteristieken. Met de 7 tesla scanner kunnen wij juist heel
gedetailleerd de wand van de hersenvaten in beeld brengen, maar ook eventuele
hersenschade zoals kleine infarctjes en bloedingen. Dit noemen we de
structurele hersenkarakteristieken. Vervolgens krijgt de patient van de
behandelend arts medicatie tegen hypertensie voorgeschreven om de bloeddruk te
verlagen (in het kader van kliniek), hierdoor kunnen wij zien hoe de hersenen
reageren op deze medicatie en de verlaging van de bloeddruk. Opnieuw zullen wij
twee MRI scans maken: 1 op 3 tesla en 1 op 7 tesla.

Daarnaast zullen wij vragen, indien de participant dit aankan, om nog een
extra keer in de MRI scanner te gaan op de eerste dag. Deze MRI scan zal aan
het eind van de dag gemaakt worden. Wij weten inmiddels dat tijdens de nacht de
hersenen gaan *detoxen*: ze spoelen zichzelf helemaal schoon, zodat wanneer
iemand wakker wordt de hersenen weer *fris en fruitig* zijn. Wat we alleen niet
weten is of dit schoonspoelen van de hersenen misschien minder goed werkt bij
mensen met een verhoogde bloeddruk. Daarom willen wij de scan die *s ochtends
wordt gemaakt vergelijken met de scan die aan het einde van de dag wordt
gemaakt. Alle verzamelde gegevens kunnen wij vergelijken met de gegevens van
gezonde vrijwilligers.

Deze studie is opgezet als een monocenter prospectieve case-control studie. MRI
afbeeldingen op baseline en follow-up (<3 maanden) zullen worden vervaardigd
met een 3T MRI systeem in patienten met hypertensie die tijdelijk medicatie
naief zijn als onderdeel van de zorgpad hypertensie. Een tweede MRI examinatie
zal worden uitgevoerd op 7T, ook op baseline en follow-up. Gezonde
vrijwilligers zullen alleen op baseline gescand worden (zowel 3T als 7T). Een
derde van de participanten zal teruggevraagd worden op de dag van de eerste 3T
scan, voor een extra 3T scan aan het einde van de middag om zo informatie te
krijgen over het circadiaanse ritme.

Baseline karakteristieke van alle participanten zullen verzameld worden tijdens
inclusie in de studie. 3T MRI scans zullen vervaardigd worden voor de start van
medicatie en binnen 3 maanden nadat de patient op medicatie is gezet. 7T MRI
scans zullen worden vervaardigd maximaal 1 week na beide 3T scans. Een derde
van de participanten zal teruggevraagd worden op de dag van de eerste 3T scan
voor een 3T scan aan het einde van de middag. De radioloog en tweede
(wetenschappelijke) beoordelaar zijn geblindeerd voor klinische informatie.

Gedurende het MRI onderzoek worden patiënten blootgesteld aan sterke
magnetische velden en radiogolven. In de
normale klinische praktijk wordt MRI onderzoek zeer vaak toegepast. Er zijn
geen schadelijk effecten voor het menselijke
lichaam vastgesteld. In enkele gevallen kunnen mensen last hebben van
lichtflitsen, tintelingen en kortdurende
duizeligheid. Deze zijn altijd tijdens de scan en verdwijnen direct na het
scannen. Door het magnetische veld kunnen
geïmplanteerde medische apparaten ontregeld raken. Mensen met medische
implantaten komen daarom niet in
aanmerking voor het onderzoek.