Kwantitatieve beoordeling van dysartrische spraak bij neurologische aandoeningen

Dysartrie is een spraak motor stoornis die gekarakteriseerd wordt door
spierzwakte en slechte spiercoordinatie. Het is een neurologisch symptoom dat
voortkomt uit een stoornis in de hersenen op het niveau van de hersenkernen of
hoger of neuromusculaire problemen. Het komt voor bij verschillende
neurologische ziektebeelden zoals de ziekte van Parkinson, Amyotrofische
Lateraal Sclerose, Multiple Sclerose en Myasthenia Gravis. Het kan ook
voorkomen na een hersenbeschadiging door bijvoorbeeld een cerebrovasculair
accident. De spraakpatronen van patienten met dysartrie bevatten constante
verstoringen in prosodie, fonatie en articulatie, wat tot symptomen leidt zoals
afgenomen toonhoogte bereik, variatie in sterkte en onregelmatige articulatie
snelheid. Onze hypothese is dat kenmerken van dysartrische spraak gebruikt
kunnen worden om automatisch en op afstand dysartrie te herkennen wat klinische
classificatie mogelijk zou maken. Bovendien, gegeven het verband tussen
dysartrie en dysfagie, zal het karakteriseren van de ernst van de dysartrie ook
een index opleveren die gebruikt kan worden om na te gaan of medische
interventie nodig is om in het bijzonder stikken tgv dysfagie te voorkomen.

Ons hoofddoel is om stoornissen in prosodie, fonatie en articulatie te
herkennen, waarmee dysartrie automatisch herkend kan worden bij Nederlands of
Duits sprekenden. Daartoe zullen we eerst een studie uitvoeren waarin eerder
verkregen en gevalideerde voorbeelden van pathologische en gezonde spraak
gebruikt zullen worden voor beoordeling door UMCG neurologen. De resultaten van
deze studie zullen inzicht geven in de strategieen die het neest betrouwbaar
gebruikt worden door neurologen om dysartrie naar type/pathologie te
klassificeren en zullen in het tweede, belangrijkste deel van deze studie
gebruikt worden. Deze tweede studie zal een multipele case-studie zijn met
patienten met dysartrie en gezonden. Bij deze case-studie zullen fonetische,
fonologische en acoustische gegevens verzameld worden die gebruikt kunnen
worden om de classificatie methode te verfijnen.

Multipele case-studie. Deelnemers zullen vier spraaktaken uitvoeren, die met
audio en video opname apparatuur vastgelegd zullen worden. De taken betreffen:
1) een prosodie taak van vier oefeningen (zinnen afmaken, herhalen en de
productie van bevestigende/ontkennende vragen en uitspraken), 2) een taak
waarin een plaatje beschreven moet worden, 3) een kort interview en 4) een
leestaak. Verdere relevante informatie over de deelnemers die de score van de
deelnemers kan beinvloeden zal ook verzameld worden. Dit betreft bijvoorbeeld
de aanwezigheid van spraak - en/of taalproblemen, visus of gehoorsproblemen,
medicatie gebruik en therapie, frequentie van communicatie en lezen, hoogst
genoten opleiding en het meest recente beroep. De studie is een samenwerking
tussen UMCG in Groningen (coordinerend centrum), Klinikum Emden (Duitsland) en
INCAS3 in Assen.

Er zijn geen risico's voor de deelnemers en de belasting is beperkt tot de tijd
die het onderzoek kost.