Is er een associatie tussen het niveau van Advanced Glycation Endproducts (AGE's) en Paratonie bij de ziekte van Alzheimer (AD)?

PARAGE
Paratonie (PAR) en Advanced Glycation Endproducts (AGE)
Een onderzoek van het lectoraat Transparante Zorgverlening Hanzehogeschool
Groningen in samenwerking met de sectie Ouderengeneeskunde UMCG Groningen met
subsidie van Alzheimer Nederland.

Paratonie is een specifiek verhoogde spierspanning die ontstaat bij de ziekte
van Alzheimer.In het begin stadium van de ziekte van Alzheimer kan deze
verhoogde spierspanning al aanwezig zijn met een negatieve impact op de
functionele motoriek. Deze afname van functionele motoriek wordt gezien als een
significante factor in een verhoogd valrisico bij patiënten met AD. In de
latere stadia heeft bijna iedere Alzheimer patiënt paratonie (prevalentie
90-100%, Souren 1997, Hobbelen 2006) en wordt het bewegen bijna onmogelijk en
zelfs onaangenaam en pijnlijk waardoor het een grote impact op de kwaliteit van
leven heeft.
Het ontstaansmechanisme van paratonie is nog onduidelijk en er is momenteel
geen effectieve interventie voorhanden. Uit recent onderzoek blijkt dat
patiënten in de vroege stadia van dementie met diabetes mellitus (DM) een
significant hoger risico hebben op de ontwikkeling van paratonia in
vergelijking met patiënten zonder DM (OR = 10.7).[Hobbelen 2011] Het is
interessant dat zowel de ziekte van Alzheimer als Diabetes Mellitus gerelateerd
zijn aan hoge serum concentraties van Advanced Glycation Endproducts (AGE*s).
Dit heeft geleidt tot de hypothese dat verhoogde AGE niveaus geassocieerd zijn
met het ontstaan en progressie van paratonie.
Als AGE*s geassocieerd blijken te zijn met paratonie biedt dit mogelijkheden
voor verder onderzoek en voor het ontwikkelen van behandelingen die paratonie
kunnen voorkomen of uitstellen.
Bij een sterke associatie kunnen toekomstige studies zich richten op deze AGE's
en onderzoeken of paratonia hierdoor wordt beïnvloed. Nieuwe inzichten geven
nieuwe mogelijkheden met mogelijk nieuwe en relatief eenvoudige (lage kosten)
behandelmethoden om paratonia te behandelen, zoals het voorkomen van verdere
accumulatie, splitsing van reeds gevormde AGE's of AGE remming met medicatie
gericht op AGE niveaus eventueel in combinatie met fysiotherapie (Meerwaldt
2008) Dit zou kunnen resulteren in grote voordelen voor zowel patiënten als
zorgverleners en op de lange termijn in de kosten van de gezondheidszorg.

Onderzoek naar de mate van associatie tussen het niveau van Advanced Glycation
Endproducts en het ontstaan en de ernst van paratonie bij patiënten met de
ziekte van Alzheimer.

Onderzoeksvragen zijn:

(1) Zijn verhoogde AGE*s niveaus, at baseline en gedurende 12 maanden
follow-up, geassocieerd met een hogere incidentie van paratonie?
(2) Zijn verhoogde AGE*s niveaus, at baseline en gedurende 12 maanden
follow-up, geassocieerd met de ernst en toename van paratonie?
(3) Zijn verhoogde AGE*s niveaus, at baseline en gedurende 12 maanden
follow-up, geassocieerd met beperkingen en achteruitgang in de functionele
status, mobiliteit en kwaliteit van leven?

Longitudinale observationele cohort studie met een follow up van 1 jaar bij
dementerende patienten op psychogeriatrische dagbehandelingen en/of verzorging.

Drie metingen op de dagbehandeling/verzorging van 20 minuten. Bij aanvang, na 6
en 12 maanden.
Metingen bestaan uit meten AGE'S d.mv. niet invasieve AGE reader, functionele
fysieke testen (vaak al onderdeel reguliere testen van de fysiotherapeut) en
invullen vragenlijst (QOL-AD).