Vergelijking van 3D echografie en 2D echografie voor het opsporen en karakteriseren van borstafwijkingen

Borstkanker is de meest voorkomende maligniteit bij Nederlandse vrouwen met een
prevalentie van 10% (per leven). Er is een landelijk screeningsprogramma
*Bevolkings Onderzoek naar Borstkanker* (afgekort BOB) opgezet met als doel het
vroegtijdig opsporen van borsttumoren. Daarnaast kan borstkanker aan het licht
komen doordat een knobbeltje gevoeld wordt in de borst. Bij vrouwen ouder dan
30 jaar wordt eerst een mammografie gemaakt (een rontgenfoto van de borst, XMG)
en daarnaast ook echografie verricht. Als een vrouw van 30 jaar of jonger een
knobbeltje voelt is het eerste onderzoek van keuze een echografie. De reden
hiervoor is dat jonge vrouwen denser klierweefsel hebben waardoor een foto
moeilijker te beoordelen is en minder betrouwbaar is.

Ten tweede is echografie een belangrijke techniek om nader onderzoek te doen
van een middels mammografie opgespoorde afwijking. Want hoewel mammografie het
beste is voor detectie van afwijkingen, kan echografie vaak een betere
uitspraak doen over de aard en soms ook de omvang van de afwijking. Daarnaast
is voor zekere dianose stelling een weefselanalyse nodig, waarvoor een biopt
moet worden gedaan. Echografie leent zich bij uitstek voor beeldgeleide
biopsien en puncties. Echografie speelt daarmee een belangrijke rol in de
beeldvormende diagnostiek van borstafwijkingen. Het grote nadeel van deze
standaard 2D echotechniek is echter, dat het onderzoek afhankelijk is van de
uitvoerder hetgeen zowel de betrouwbaarheid als reproduceerbaarheid vermindert.

Recent is een nieuwe echo techniek geintroduceerd namelijk de 3D echografie van
de borst. Deze beelden worden semi- automatisch verkregen. De laborant stelt
het 3D apparaat in, waarna het *zelf* gaat scannen. Zo wordt een standaard
dataset verkregen, die op ieder moment volledig kan worden teruggekeken.
Eerdere studies zijn veelbelovend maar te klein om goede conclusies te kunnen
trekken.

1. Evalueren of 3D echografie 2D echografie kan vervangen bij jonge patiënten
met klachten van de borst
2. Evalueren van accuratesse van 3D echografie in vergelijking met 2D
echografie bij patiënten met een hoge verdenking op borstkanker
3. Een pilot studie starten om 3D echografie te vergelijken met MRI beelden bij
patiënten die een bewezen kwaadaardige borsttumor hebben

Prospectieve diagnostische monocenter studie.
Voor de 3 doelen worden 3 verschillende cohorten onderscheiden.

A. Vrouwen < 30 jaar met een voelbare afwijking in de borst. Deze vrouwen
hebben een zeer lage kans op borstkanker. De huisarts verwijst deze vrouwen
volgens de richtlijn door naar de radioloog voor echografie. De meest
voorkomende benigne oorzaken voor een palpabele afwijking bij jonge vrouwen
zijn cysteuze afwijkingen, solide afwijkingen of heel vast aanvoelend
klierweefsel. Indien een (mogelijk) solide afwijking wordt gezien, is punctie
of controle na 3 maanden geindiceerd, in de andere gevallen is geen verder
onderzoek of controle nodig. De gewone 2D echografie wordt uitgevoerd door een
staf radioloog of arts-assistent in opleiding tot radioloog onder supervisie
van een staf radioloog, zoals gebruikelijk in de praktijk. We streven ernaar 3D
echografie zoveel mogelijk direct aansluitend aan de gewone echo te laten
plaatsvinden, maar altijd binnen een termijn van 5 dagen.


B. Vrouwen met een hoge verdenking op borstkanker. Deze vrouwen zijn ofwel via
de huisarts doorverwezen naar de mammapoli ivm een voelbare afwijking of via
het BOB is een afwijkingen aan het licht gekomen, en zijn doorgaans ouder dan
30 jaar. Een mammografie is reeds verricht en aanvullend 2D echografie is
geindiceerd, omdat met een mammografie alleen onvoldoende informatie over de
aard en uitbreiding van eeen afwijking kan worden vastgesteld. De 2D echografie
is geindiceerd om deze kenmerken te identificeren. Volgens de richtlijnen
ondergaan alle patiënten met een hoge verdenking op borstkanker een histogisch
biopt voor pathologische analyse.
Bij de mammapoli wordt eerst klinisch borstonderzoek vericht waarna vervolgens
een XMG en aanvullende echografie worden aangevraagd. De 3D echografie zal zo
kort mogelijk na het conventionele mammogram worden verricht, maar binnen een
termijn van < 5 dagen.

C. Vrouwen met een bewezen kwaadaardige borsttumor waarbij een MRI is
geindiceerd. Deze vrouwen hebben reeds een biopsie ondergaan maar wegens gebrek
aan oveerkomst tussen pathologie, kliniek en beeldvorming is MRI geindiceerd.
In deze gevallen wordt de MRI voorafgaand aan de behandeling ingepland, hetgeen
kan worden gecombineerd met de 3D echografie op dezelfde dag, maar in ieder
geval binnen een periode van 5 dagen.

In alle groepen zullen de beelden onafhankelijk worden beoordeeld door een van
de vier mamma (staf) radiologen. De rapportage van de studie zal zoals ook
gebruikelijk voor de gewone echo plaatstvinden volgens BIRADS (Breast Imaging
Reporting And Data System), waarbij aantal, karakterisering, classificatie en
lokatie worden beschreven.

Zowel patiënten met een voelbare afwijking in de borst als met een bewezen
kwaadaardige tumor in de borst, zijn zeer verontrust en maken zich veel zorgen
over de zorgvuldigheid van de noodzakelijke onderzoeken. Drie-dimensionele
echografie geeft geen nadelige stralenbelasting, duurt iets langer dan de
conventionele echografie (15 vs 45 min), en is in studieverband een extra
onderzoek. Echter, er bestaat een kans dat er meer afwijkingen worden ontdekt,
waardoor de patiënt beter behandeld zal kunnen worden. Bovendien kan 3D
echografie in de toekomst de conventionele 2D echografie mogelijkerwijs
vervangen en zo voor de toekomstige patiënt tot een betere onderzoeks techniek
maken. Derhalve achten wij deze studie verantwoord.