Een onderzoek naar de rol van testosteron, cortisol en serotonine in agressie

In de literatuur wordt ervan uitgegaan dat agressie beinvloed wordt door de
hormonen testosterone (T), cortisol (Cort) en de neurotransmitter serotonine
(5HT). Bijvoorbeeld gaat de triple imbalance hypothesis ervan uit dat reactieve
agressie te maken heeft met veranderde levels van testosterone en coritsol
(hoog T, laag Cort) en lage levels of corticale 5HT (van Honk, et al., 2010).
Bewijs voor deze hypothese komt vooral vanuit dieronderzoek. Onderzoek in
mensen toont aan dat T gerelateerd is aan antisocaal gedrag en afwijkend
sociaal gedrag (Stalenheim, Eriksson, von Knorring, & Wide, 1998), en dat er
een positieve correlatie bestaat met agressief gedrag bij mannen met een
persoonlijkheidsstoornis (Dolan, Anderson, & Deakin, 2001). Hoog T en laag Cort
zijn gerelateerd aan agressief en approach-gerelateerd gedrag als reactie op
bedreiging (boze gezichten; (van Honk, et al., 2010)). Ook wordt Psychopathie
in samenhang gebrahct met hoog T tot Cort ratio maar niet als deze
onafhankelijk van elkaar worden bekeken (Glenn, Raine, Schug, Gao, & Granger,
2011). Tot slot wordt agressie in mannen gerelateerd aan hoog T en laag 5HT
(Birger et al., 2003). 5HT wordt beinvloed door de 5HT transporter polymorphism
(5-HTTLPR). Mensen met short allele (s-carriers; homozygous and heterozygous)
laten verminderde 5HT transporter beschikbaarheid en 5HT reuptake zien (Lesch
et al., 1996). Deze genetische variate leid tot een verhoogd risico voor het
ontwikkelen van sociale psychopathologien (Caspi, Hariri, Holmes, Uher, &
Moffitt, 2010), zoals agressie gerelateerde stoornissen (Garcia, Aluja, Fibla,
Cuevas, & Garcia, 2010). Deze studie geven enigszins inzicht in de
voorgestelden mechanismen maar een cruciale test van de interactie tussen T,
Cort en 5HT ontbreekt nog. Doel van de studie is te testen of endogenous T en
Cort en 5HT interactie tot verhoogde agressie leid.
Agressie kan onderverdeeld worden in instrumentele (koud bloeding, gepland) en
reactieve (impulsief, emotioneel) (van Honk, et al., 2010). Dit verschil zal in
de vorm van vragenlijsten meegenomen worden naast een aantal cognitieve taken.
Het Taylor aggression paradigm zal gebruikt worden om reactieve agressie te
meten.Er is geen experimentele maat om instrumentele agressie te meten, maar de
approach-avoidance taak is gerelateerd aan instrumentele agressie (Von Borries
et al., 2012). Tijdens deze taak moeten deelnemers gezichtsuitdrukkingen
benaderen en vermijden. von Borries et al (2012) hebben aangetoond dat hoge
mate van instrumentele agressie samenhangt met decreased avoidance van boze
gezichten. Om te controlleren voor verschillen in emotieherkenning zal een
emotie herkennignstaak meegenomen worden.
Hypotheses zijn:
1) 5-HTTLPR s-carriers met hoge T tot Cort ration laten verhoogde reactieve
agressie zien op het Taylor aggression paradigm. Homozugous long-allel carries
zouden deze effect niet moeten laten zien, en het effect zou niet mogen
optreden tijdens instrumentele agressie maten.
2) Een verdere, exploartieve stap zal zijn de invloed van andere polymorphisms
te realteren aan agressie en de hormonale ratio, namelijk SPTLC3 gene; genes
encoding estrogen and androgen receptors, MAOA-VNTR, dopamine transporter and
receptor polymorphisms (eg DAT1) (Pavlov, Chistiakov, & Chekhonin, 2012). Ook
zullen we het effect van T en Cort reactiviteit (voor en na de agressie taak)
bekijken.

de rol van Cortisol, Testosterone en serotonine bij agressie te onderzoeken.

200 vrouwelijke deelnemers, 18-35 jaar zullen een aantal vragenlijsten vanuit
thuis via internet invullen. Ook zullen ze een week later voor een
experimentele sessie naar het BSI lab (Radboud Universiteit) komen om daar
verdere vragenlijsten en de experimentele taken uit te voeren. daarnaast zal
tijdens deze sessie speeksel verzameld worden. Voor details zie ook de
meegestuurde flowchart.

laag omdat het geen invasief onderzoek betreft!