DIABETER: een lage dosering metformine in combinatie met yoghurt voor de behandeling van insuline resistentie bij personen met overgewicht.

Biguaniden (o.a. metformine) werken tevens door de glucoseproductie in de lever
te verminderen. De werkzame stof in metformine is metformine. Metforime is
sinds 1959 internationaal op de markt en werkt binnen 1-3 uur, waarna de
werking 5 tot 6 uur kan aanhouden. Symptomatische klachten, zoals polidipsie,
verdwijnen na enkele dagen. Het vertraagt zowel de basale als de post-prandiale
bloedglucose spiegels. Middelen uit deze groep maken lichaamscellen gevoeliger
voor insuline en zijn dus vooral geschikt als er sprake is van insuline
resistentie. Tot op heden wordt metformine alleen maar gebruikt bij patiënten
met diabetes mellitus ter behandeling van de metabole controle, daarnaast heeft
metformine een positieve invloed op het lipidenspectrum en bloeddruk. Tevens
geeft het gebruik van metformine enig gewichtsverlies . De effectieve dosis van
metformine bij patiënten met diabetes mellitus is 2000 mg waarbij er een
duidelijke dosis-effectiviteits relatie bestaat. Daarnaast bestaat er ook een
dosis-bijwerkingen relatie: boven de 2000 mg verliest metformine zijn
effectiviteit en zien we meer bijwerkingen. Een ernstige bijwerking van
metformine is lactaatacidose welke gerelateerd is aan dosering van metformine,
alcoholgebruik en nierfunctie verlies. In het verleden zijn reeds studies
gedaan bij patiënten met een verhoogd risico op diabetes mellitus om deze
preventief te behandelen. Deze behandeling leidde in 2 studies tot een risico
reductie van 30% om diabetes te ontwikkelen. Het idee om een lage dosering aan
voeding toe te voegen bij personen met een verhoogd risico op hart en
vaatziekten alsmede diabetes mellitus is tot heden nooit verricht. Hier zijn de
bloedsuikers vaak hoog normaal (glucose > 6.1 altijd lager dan 7.0 mmol/L),
waardoor de diagnose diabetes mellitus niet gesteld kan worden. Wel zal voeding
tot verhoogde postprandiale glucose en lipiden waardes leiden, waardoor er
gedurende de dag 16 uur betaceltoxiciteit bestaat. Op de lange duur zal dit tot
betacel destructie leiden, waardoor diabetes manifest wordt. Het vroegtijdig
verlagen van glucose, met name postprandiaal, zal dit proces zeker vertragen.
Hierbij behoeft de daling van glucose mogelijk maar 1 mmol te zijn. Hiernaast
zal dit een verlaging van 0,3- 0,5 % van het HbA1c kunnen geven, waardoor de
kans om diabetes mellitus ontwikkelen wordt vertraagd

In een 6 weken durende studie wordt metformine, in een zeer lage dosering (250
mg en 450 mg) toegevoegd aan yoghurt, bestudeerd. Door toevoeging van lage
dosering metformine worden een aantal er metabole parameters beïnvloed waardoor
de kans op de diabetes mellitus bij personen met een verhoogd risico wordt
verlaagd. Voor de studie komen alleen personen met een evident overgewicht in
aanmerking, er worden 3 groepen van 20 personen geselecteerd: groep 250 mg,
groep 450 mg en groep placebo. Gezien bovenstaande lijkt het zeer interessant
om bij personen met een verhoogd risico gedurende 6 weken een lage dosering
metformine aan de voeding toe te voegen en de metabole parameters te vervolgen.
Het onderzoekspreparaat is een biguaniden met al zijn eigenschappen om
insulineresitentie te beinvloeden, doch met een lagere effectiviteit: verwachte
effiviteit van 0.3-0.4 % daling van metabole controle zonder bijwerkingen .

Gedurende 6 weken moeten proefpersonen dagelijks 250 mg of 450mg metformine of
placebo toegevoegd aan yoghurt gebruiken. Hiervoor zal de proefpersoon, vlak
voor inname, metforminepoeder 250 mg of 450 mg of placebopoeder vanuit een
sachet/potjes aan de yoghurt toevoegen (in cupje of plastic beker). In totaal
worden 42 cupjes of bekers en 42 sachets/potjes metformine of placebo
uitgereikt waarna de personen alle lege cupjes en lege sachetzakjes/potjes aan
het einde van studie weer moeten inleveren om zo doende de compliantie van de
proefpersonen te observeren. De proefpersonen krijgen een dagboekje waarin ze
de smaak moeten beoordelen van de yoghurt, daarnaast moeten ze eventuele
bijwerkingen noteren. Gedurende de studie mag een proefpersoon zijn
voedingsgewoontes niet veranderen, geen nieuw dieet volgen of gebruik maken van
eetlustremmers danwel vetabsortieblokkers. Na een prerandomisatie periode van 2
weken, waarin de proefpersoon gevraagd zal worden zijn huidige voedingspatroon
of dieet niet te veranderen gedurende de onderzoekesperiode, zal deze op dag 0
van de studie geïncludeerd worden en 21 cupjes en 21 sachets/potjes ontvangen.
Tevens wordt er naast een lichamelijk onderzoek een bloedafname verricht. Na
een week wordt bij de patiënten navraag gedaan over eventuele bijwerkingen. Op
dag 21 worden personen weer gevraagd om zich te laten onderzoeken en bloed af
te laten nemen, tevens worden de 21 lege cupjes en 21 lege sachets/potjes
ingenomen en het dagboek, middels een vingerprik wordt een glucose bepaald. Tot
slot zal de proefpersoon weer 21 nieuwe cupjes, 21 sachets/potjes en dagboek
ontvangen. Op dag 42 zal de studie worden afgerond met de inname van de 21 lege
cupjes, 21 lege sachets/potjes en dagboek, daarnaast zal er een lichamelijk
onderzoek plaatsvinden en een bloedafname volgen.

Onderzoek periode:

Visite -2 weken
-Lab afname nuchter: glucose/ lipiden profiel/ insuline spiegel/ THS/
nierfuncties /leverfuncties
-Gewicht/lengte/BMI/vet percentage/buikomvang
-Bloeddruk/pols

Visite dag 0
- Lab afname nuchter: glucose/lipiden profiel/insuline spiegel
- Gewicht/lengte/BMI/vet percentage/buikomvang
- Bloeddruk

Visite dag 7
- Telefonisch consult
Visite dag 21
- glucose middels vingerprik
Visite dag 42
- Lab afname nuchter: glucose/ lipiden profiel/insuline spiegel/
THS/nierfuncties/leverfuncties
- Gewicht/lengte/BMI/vet percentage/buikomvang
- Bloeddruk/pols

Gedurende de studie van 6 weken worden er 3 groepen behandeld: een groep met een lage dosering 250 mg metformine toegevoegd aan yoghurt en een groep met een lage dosering 450 mg metformine toegevoegd aan yoghurt, alsmede een groep, die wordt behandeld met een placebo toegevoegd aan yoghurt.. Gekeken wordt naar de invloed op insulineresistentie.

Het onderzoek zal 6 weken duren voor de poefpersoon, welke dagelijks een cupje
yoghurt met lage dosering metformine moet nemen .Tijdens het onderzoek worden
er 3 venapuncties verricht en een vingerprik, tevens zal men een dagboekje over
smaak moeten bij houden en de cupjes en sachets/potjes weer moeten inleveren om
de complicancie te bestuderen.