Gerandomiseerd, gecontroleerd onderzoek naar de behandeling en preventie van jichtaanvallen met ACZ885 (canakinumab) bij patiënten met veelvuldige aanvallen die geen NSAIDs en/of colchicine mogen gebruiken of er geen baat bij hebben of ze niet verdragen (CACZ885H2357)

Jicht is de meest voorkomende vorm van gewrichtsontsteking bij mannen boven de
40 jaar (0,5-2,8%). De incidentie bij vrouwen is lager en komt voornamelijk na
de menopauze voor. Bij een acute jichtaanval is er sprake van een ernstige
mono-, oligo- of polyarticulaire artritis, vaak in een perifeer gewricht van
het been.
De ontsteking lijkt voornamelijk door IL-1β te worden gedreven en jicht zou dan
ook wezenlijk bestreden kunnen worden via blokkade van IL-1β. Anakinra, een
IL-1 receptor antagonist, heeft een significant gunstig effect op de pijn.
Rilonacept, een IL-1 remmer, vermindert de ziekteactiviteit en de pijn bij
chronische jicht en vermindert het aantal aanvallen.
Canakinumab (ACZ885) is een volledig humaan IL-1β monoklonaal antilichaam dat
bindt aan IL-1β en aldus de interactie tussen dit cytokine en haar receptoren
blokkeert. Zo wordt de activiteit van
IL-1β te niet gedaan. De resultaten van een fase II onderzoek van 8 weken bij
jichtpatiënten die geen baat hadden bij NSAIDs of colchicine of bij wie de
middelen gecontraïndiceerd waren, wezen op een grotere effectiviteit van
canakinumab (single dose 150 mg s.c.) qua pijnbestrijding en het voorkomen van
nieuwe aanvallen in vergelijking met triamcinolone acetonide (40 mg i.m.).
Canakinumab is in oktober 2009 in de EU geregistreerd voor de behandeling van
het cryopyrin-associated periodic syndrome (CAPS).

Primair: Aantonen dat canakinumab superieur is aan triamcinolon acetonide wat
betreft pijnvermindering bij een acute jichtaanval (72 uur post dose) en tijd
tot optreden van de 1e nieuwe aanval bij patiënten met frequente jichtaanvallen
die geen NSAIDs of colchicine kunnen gebruiken (niet effectief, niet verdragen,
gecontraïndiceerd).
Secundair: % patiënten met minstens 1 recidief, pijnintensiteit, pijn bij
gewrichtsonderzoek, globale respons op therapie, pijnvrijheid, gebruik van
pijnstillers, lichamelijke beperking, biomarkers, PK.

Multicenter gerandomiseerd dubbelblind fase III onderzoek met parallelle
groepen.
Randomisatie (1:1) naar behandeling met:
1. Canakinumab 150 mg s.c. eenmalig,
2. Triamcinolon acetonide 40 mg i.m. eenmalig.
Follow-up 12 weken.
Bij recidief aanval opnieuw eenmalige toediening van studiemedicatie.
Pijnstillers (z.n. te gebruiken): paracetamol (max. 3 g dd.) of codeïne (max.
180 mg dd.) ,eventueel prednisolon (max. 30 mg dd. dag 1-2 en 20 mg dd. dag
3-5).
220 patiënten.
Na afloop van de studie krijgen alle patiënten die de studie volbrengen de
mogelijkheid om deel te nemen aan een vervolgonderzoek waarin een eventuele
jichtaanval behandeld zal worden.

Behandeling met canakinumab of triamcinolon acetonide

Risico: Bijwerkingen van de studiemedicatie.
Belasting: 7 bezoeken in 12 weken, alle bezoeken: nuchter komen, bloedonderzoek
(18-45 ml/keer, totale hoeveelheid: 180 ml) en invullen vragenlijsten (VAS,
Likert schaal, globale evaluatie, jicht vragenlijst, EQ-5D, HAQ-DI of SF-36,
work-productivity vragenlijst; geschatte invultijd 15-20 minuten per keer. Bij
recidief en herdosering 3 bezoeken extra.
Voorts: lichamelijk onderzoek (4x), urineonderzoek op gezette tijden, ECG (2x),
onderzoek naar tbc (1x, mantoux of bloedtest, z.n. gevolgd door thoraxfoto),
zwangerschapstest (2x), dagboekje (gebruik pijnstillers, klachten).
In geselecteerde centra: Doppler onderzoek gewrichten (5x).