"het farmaprofiel"; op zoek naar op maat farmacotherapie voor de terminaal zieke volwassen patiënt.

Palliatieve sedatie is een laatste optie voor patiënten die worden
geconfronteerd met refractaire symptomen in de laatste fase van hun leven. Tot
nut toe is de effectiviteit en de uitkomst van palliatieve sedatie nauwelijks
beschreven in de literatuur.
Het merendeel van de terminaal zieke patiënten krijgt morfine (pijnstilling),
haloperidol (verwardheid) en zo nodig ook midazolam (sedatie). Het effect van
deze geneesmiddelen varieert van persoon tot persoon. Dit kan resulteren in
zowel onder- als overbehandeling met ongewenste bijwerkingen. Deze situatie
veroorzaakt onzekerheid bij de patiënt, zijn familie en de hulpverleners.
In 2005 is een nationale richtlijn voor palliatieve sedatie geïntroduceerd.
Desondanks blijkt uit de schaarse publicaties en onze eigen ervaring dat
palliatieve sedatie in 30% van de patiënten onvoldoende symptoomverlichting
biedt. Kortom, doseringsschema*s voor palliatieve analgesie en sedatie voor
terminaal zieke patiënten moeten worden verbeterd.

Het definiëren van doseringsschema*s voor morfine, haloperidol en midazolam die
gebaseerd zijn op specifieke patiëntkarakteristieken, het zogenaamde
farmaprofiel. Een populatie PK/PD model wordt ontwikkeld, vervolgens wordt een
relatie tussen het farmaprofiel en PK/PD parameters gedefinieerd, om tenslotte
evidence-based richtijnen voor doseringsregimen te formuleren.

Prospectieve observationele cohort studie

Het discomfort c.q. de belasting voor de deelnemende patiënt is minimaal door
de toepassing van NONMEM en LC-MS. Alle geneesmiddelen worden gelijktijdig
bepaald in elke bloedsample.
Een aantal aspecten zijn extra door deelname aan de studie en geen standaard
zorg: BIS monitoring van sedatie, bloed en urine verzameling voor het bepalen
van geneesmiddel concentraties en een eenmalig DNA afname voor farmacogenetisch
analyse. BIS registratie en DNA afname zijn optioneel, patiënten worden
geïncludeerd ook als ze weigeren aan deze aspecten van de studie deel te nemen.
Bloed wordt bij voorkeur afgenomen in combinatie met klinisch geïndiceerde
bloedafname met een venapuntie. Anders vindt afname bij voorkeur plaats uit een
venflon. Die methode is het minst belastend om bloed af te nemen voor de
patiënt en zijn familie. Gemiddeld zal op 1-2 momenten per dag, met een maximum
van 10 per week, 0,5 tot 1 ml; bloed worden afgenomen. Het moment van afname is
niet strikt gedefinieerd, maar volgt de klinische toestand van de patiënt.
Eenmalig wordt een bloedsample afgenomen voor DNA analyse. Urine wordt alleen
verzameld bij patiënten die om klinische redenen een urine katheter hebben.
Informed consent wordt door de patiënt zelf gegeven als hij wilsbekwaam is en
voldoende in staat is een dergelijke beslissing te maken. Zijn familie wordt
actief om zijn instemming gevraagd. Deelnemers of hun familie kunnen op elke
gewenst moment om welke reden dan ook zonder enige consequenties stoppen met
deelname aan de studie