Onderzoek van de polskinematiek na een pols arthrodese operatie met behulp van de 4-dimensional Rotational X-ray methode

Polsklachten zijn verantwoordelijk voor een beduidend sociaal-economisch
probleem voor o.a. de werkgevers en de gemeenschap sinds deze verantwoordelijk
zijn voor de langste ziekteverzuimperioden met wezenlijke financiële
consequenties. Niet functioneren van de pols leidt tot een verminderde
kwaliteit van leven en heeft vergaande gevolgen voor de betrokken patiënt.
Diagnose wordt bemoeilijkt door een ingewikkelde anatomie van de pols. Voor de
arts is het cruciaal om tijdig een diagnose te kunnen stellen om irreversibele
schade van de pols tijdig te kunnen voorkomen. Jaar prevalentie van de pols
klachten onder Nederlandse volwassenen in 1998 werd door de Rijksinstituut voor
volksgezondheid en milieu (RIVM) geschat op ongeveer 17.5% van de totale
Nederlandse bevolking.

De pols (carpus) is één van de meest ingewikkelde gewrichten van het menselijk
lichaam. Het is bijzonder beweeglijk en in tegenstelling tot de meeste andere
gewrichten wordt de pols niet gestabiliseerd door grote spieren. De stabiliteit
wordt verkregen door de vorm van de carpalia, door talloze ligamenten en de
spierspanning in de pols buigers en strekkers. Kenmerkend voor aandoeningen aan
pols of hand is dat ze zeer belemmerend zijn in het dagelijks leven en dat de
patiënt snel arbeidsongeschikt is. Pols- of handaandoeningen kunnen veroorzaakt
worden door bijvoorbeeld reuma, een aangeboren afwijking, een ongeval of
overbelasting.

Bij een beschadiging van het gewrichtsoppervlak tussen de radius en de
handwortel ter hoogte van het scaphoid, zal in een aantal gevallen moeten
worden gekozen voor een zogenaamde *salvage procedure*. Het doel is het
behouden van de deel van de beweeglijkheid van de pols bij een pijn vrije,
goede belastbaarheid. Voorbeelden van een dergelijke situatie zijn de
verwaarloosde scaphoid fractuur of scapho-lunair ligament letsel met secundaire
arthrose in het radiocarpale gewricht.
Een van de frequent toegepaste *salvage" procedures is een arthrodese van het
lunatum, capitatum, triquetrum en hamatum tot één blok (LCTH fusie). Het
scaphoid wordt hierbij verwijderd zodat het lunatum in het geheel de dragende
functie overneemt op de radius.
Door de fusie van de carpalia is een afname van de bewegingsuitslagen
vanzelfsprekend. Maar de verdeling van de resterende bewegingsuitslagen over
flexie, extensie en de deviaties naar ulnair en radiaal is sterk afhankelijk de
positie waarin het lunatum is gefixeerd in dit bot blok. In de praktijk is een
latere artrose van het resterende radio-lunaire gewricht geen uitzondering.
Naast pre-existente gewrichtsschade in het radio-lunaire gewricht is een
mogelijke verklaring een disconguentie van de gewrichtsoppervlakken van de
radius en lunatum tijdens beweging. Er ontstaan hierbij locaal hoge belastingen
van de gewrichtsoppervlakken met als resultaat kraakbeen schade.

Door vergelijking van het normale bewegingspatroon van de patiënt aan de
niet-aangedane zijde met het bewegingspatroon aan de gefuseerde zijde kunnen
verschillen hierin zichtbaar worden gemaakt en in maat en getal worden
uitgedrukt. Aan de hand van deze informatie zal er gepoogd worden de meest
optimale positie van het lunatum in LCTH fusies te defienieren en deze toe te
passen in een dynamisch 3D model van de pols waar reeds aan wordt gewerkt.

Dit onderzoek is een pilot onderzoek. Het doel is om informatie te verkrijgen
over de effecten van LCTH fusie op de polsbewegingen en -stabiliteit. Beide
polsen van alle patiënten zullen gescand worden door middel van de 4d-RX
methode gedurende flexie/extensie en radio-ulnaire deviatie.

De gezonde en de aangedane pols van patiënten die in het verleden een LCTH
arthrodese hebben ondergaan zullen gescand worden. Voorafgaand zal een
reguliere dosis CT scan worden gemaakt om volume reconstructies van de
polsbotjes te verkrijgen. Daarna zullen beide polsen gescand worden door onze
4D-RX methode gedurende flexie/extensie beweging (FEM) en radioulnaire deviatie
(RUD). De totale stralingsbelasting bij het onderzoek is ongeveer 0.25 mSv wat
vergelijkbaar is met blootstelling aan achtergrondstraling in Nederland
gedurende 5 weken