Rol van het (pro)renine-angiotensine systeem bij preeclampsie

Preeclampsie is een zwangerschaps-gerelateerde aandoening gekenmerkt door
hypertensie en proteïnurie en een belangrijke oorzaak van maternale en
neonatale ziekte en sterfte. De oorzaak van preeclampsie is onbekend maar er
zijn aanwijzingen voor betrokkenheid van het renine-angiotensine systeem (RAS).
Zo contraheren weerstandsvaatjes sterker op angiotensine II, het actieve
eindproduct van het renine-angiotensine systeem bij preeclampsie. Daarnaast
bevat de amnionvloeistof van gezonde zwangeren een hoge prorenineconcentratie
en laat experimenteel onderzoek met transgene muizen en ratten met expressie
van humaan renine bij de paternale en humaan angiotensinogeen bij de maternale
dieren zien dat tijdens zwangerschap preeclampsie ontstaat. Daarnaast zijn bij
vrouwen met preeclampsie antistoffen aangetoond die de angiotensine II subtype
1 receptor stimuleren. Tenslotte, bij diabetes mellitus is de concentratie van
prorenine veelal verhoogd en deze verhoging is een voorspeller van en
geassocieerd met microvasculaire schade.
Een hypothese is dat het placentaire RAS geactiveerd is tijdens preeclampsie en
dat dit locale RAS het circulerend RAS van de moeder beinvloedt. Dit zou kunnen
verklaren waarom de mate van activatie van het circulerend maternale RAS
geringer is bij preeclampsie dan bij een gezonde zwangerschap.

Het doel van ons onderzoek is meer inzicht te krijgen in de rol van RAS bij
preeclampsie. Hiervoor wordt gekeken naar concentraties van componenten van het
RAS in de circulatie en amnionvloeistof, de expressie van genen van het RAS in
de placenta, en de functie van angiotensine II, subtype 2 receptoren in
weerstandsvaatjes geïsoleerd uit subcutaan buikvet verkregen tijdens een
keizersnede. In een menselijke endometrium cellijn wordt de functie van de
recent ontdekte (pro)renine receptor onderzocht.

Voor het onderzoek wordt bloed, amnionvloeistof, placentaal weefsel en buikvet
voor isolatie van weerstandsvaatjes verzameld van gezonde zwangeren en
zwangeren met preeclampsie die een keizersnede ondergaan. Ook wordt
bovengenoemd materiaal verzameld van zwangeren met diabetes mellitus met of
zonder preeclampsie. Bij vrouwen jonger dan 50 jaar die een abdominale
gynaecologische operatie ondergaan wordt ook subcutaan buikvet geïsoleerd voor
isolatie van weerstandsvaatjes om de invloed van de zwangerschap zelf op de
bloedvatresponsen te onderzoeken.
Verschillende onderzoeksmethoden zoals functioneel vaatonderzoek,
genexpressie-onderzoek, en biochemisch onderzoek worden aangewend om de
vraagstellingen te beantwoorden.

De belasting van dit onderzoek voor de proefpersonen is minimaal. Door mee te
doen zal de operatietijd met maximaal 5 minuten toenemen. Deelname aan het
onderzoek is zonder risico's.